Potrzeba działań prewencyjnych dotyczących chorób cywilizacyjnych w opiece profilaktycznej sprawowanej przez służbę medycyny pracy – opinia pracujących

Wstęp Każdego roku w Polsce wykonuje się w celach przewidzianych w Kodeksie pracy prawie 5 mln badań profilaktycznych osób pracujących. Celem badania przeprowadzonego przez autorów artykułu było uzyskanie opinii pracowników na temat celowości poszerzenia zakresu tych badań o profilaktykę chorób cywilizacyjnych (m.in. działania edukacyjne dotyczące zdrowego stylu życia). Materiał i metody Anonimową ankietę na temat rozszerzenia opieki o działania profilaktyczne dotyczące chorób cywilizacyjnych i nowotworowych wypełniło 325 pracowników. Zaproponowano uzupełnienie badań przeprowadzanych w celach przewidzianych w Kodeksie pracy o oznaczenie we krwi pobranej z opuszki palca glikemii przygodnej i cholesterolu całkowitego oraz wykonanie pomiaru obwodu brzucha i zapisu elektrokardiograficznego (EKG). Zapytano o najbardziej interesujące tematy, które powinien omówić lekarz służby medycyny pracy (SMP). Wyniki Jako interesujące tematy najczęściej wskazywano badania przesiewowe w kierunku chorób nowotworowych (69,5%) oraz czynniki ryzyka chorób cywilizacyjnych (61,5%). Rozszerzenie zakresu badania profilaktycznego o EKG zaakceptowało 95,7% osób, pomiar stężenia cholesterolu całkowitego − 95,3%, oznaczenie glikemii przygodnej − 94,8%, pomiar obwodu brzucha − 80%. Aż 89,5% ankietowanych poparło organizację zajęć sportowych w miejscu pracy i/lub dofinansowanie przez pracodawcę dostępu do obiektów sportowych, a 77,8% badanych wyraziło chęć uczestniczenia w szkoleniach nt. zdrowego stylu życia w miejscu pracy. Wnioski Ograniczenie badań lekarskich wskazanych w Kodeksie pracy do certyfikowania zdolności lub istnienia przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania określonej pracy skutkuje utratą szansy na wdrożenie profilaktyki schorzeń u osób aktywnych zawodowo, które mają poczucie pełnego zdrowia. Zaproponowane przez autorów publikacji rodzaje działań spotkały się z aprobatą pracowników. Med. Pr. 2019;70(4):425–433

Background Every year in Poland almost 5 million prophylactic examinations (PEs) are carried out by occupational medicine specialists (OMPs) among workers, for the purposes envisaged in the Polish Labour Code. The aim of this study was to collect workers’ opinions on the possible extension of these check-ups in the field of prophylaxis and prevention of civilization diseases (CivDs), focusing also on the “healthy lifestyle” recommendations. Material and Methods The study group comprised 325 employees who filled out an anonymous questionnaire containing questions about the possible extension of the PE scope for CivD and cancer prophylaxis. During medical check-ups, evaluation of the incidental glucose (IG) and total cholesterol (TCh) levels, waist circumference measurement and electrocardiography (ECG) were proposed. The respondents were asked about the most interesting issues for discussing with OMPs. Results Screening tests for some cancers (69.5%) and risk factors for CivDs (61.5%) were indicated as the most interesting topics to discuss with OMPs. The possibility for evaluating the levels of IG and TCh during PEs was approved by approx. 94.8% and 95.3% of the respondents, respectively. Almost 96% accepted having ECG and 80% agreed to waist circumference measurement. As many as 89.5% of the respondents supported the idea of organizing physical activities at their workplaces, and 77.8% were eager to learn about “healthy lifestyles” during training sessions conducted at their workplaces. Conclusions Restricting the aim of PEs just to certifying the ability to work, or identifying certain medical contraindications, means losing a chance for implementing the prophylaxis and prevention of diseases’ development among active working subjects. The kinds of activities proposed by the authors of this publication have been approved by the employees. Med Pr. 2019;70(4):425–33