Reakcja fototoksyczna po ekspozycji na promieniowanie słoneczne u pacjentki leczonej metodą PUVA z powodu łuszczycy

Reakcja fototoksyczna może być wywołana ekspozycją na promieniowanie słoneczne w trakcie leczenia fotochemioterapią (psoralen–ultraviolet A – PUVA). Pacjentka została przyjęta do Kliniki Dermatologii i Wenerologii w Łodzi w trybie pilnym z powodu rozległych zmian rumieniowo-pęcherzowych na skórze kończyn dolnych, którym towarzyszyły ból, świąd i pieczenie skóry. W wywiadzie wskazano zmiany łuszczycowe w trakcie terapii PUVA, nadciśnienie tętnicze i nikotynizm. W badaniu przedmiotowym stwierdzono rozległe wypełnione treścią surowiczą pęcherze, zlewne zmiany rumieniowe zlokalizowane na bocznych powierzchniach ud i grzbietach stóp oraz nasilone obrzęki podudzi i grzbietów stóp. Na kończynach górnych i dolnych oraz na brzuchu obecne tarczki pokryte niewielką ilością łuski. Skóra całego ciała intensywnie opalona. Rozpoznano ostrą reakcję fototoksyczną i zastosowano ogólnie preparaty kortykosteroidowe, leki przeciwhistaminowe, antybiotyk, leki hipotensyjne oraz leczenie miejscowe. Ze względu na pojawiające się nowe zmiany o typie pęcherzy, w pierwszych dniach hospitalizacji wykonano również badania immunologiczne, których ujemne wyniki wykluczyły rozpoznanie pemfigoidu i pęcherzycy. W wyniku zastosowanego leczenia ogólnego i miejscowego uzyskano stopniową poprawę kliniczną. Ze względu na ryzyko wystąpienia ostrej reakcji fototoksycznej podczas fototerapii niezbędna jest edukacja pacjenta, dotycząca przede wszystkim konieczności unikania ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe oraz stosowania fotoprotekcji w dniu przyjmowania doustnych preparatów uwrażliwiających na działania promieniowania ultrafioletowego. Med. Pr. 2019;70(6):763–768

A phototoxic reaction may be induced by additional exposure to solar radiation during photochemotherapy (psoralen, ultra-violet A – PUVA treatment). A woman was admitted to Dermatology and Venereology Clinic in Łódź as an emergency case due to extensive erythematous-vesicular lesions on the skin of the lower limbs, accompanied by pain, itching and burning of the skin. The interview found that the patient was undergoing PUVA phototherapy for psoriatic lesions, with hypertension and nicotine dependence. Physical examination revealed large blisters, filled with serum and congestive erythematous lesions located on the lateral surfaces of the thighs and backs of the feet, as well as marked swelling of the lower limbs. Also, discs coated with thin scales were found on the upper and lower limbs and on the trunk. The entire body was intensely tanned. The patient was diagnosed with acute phototoxic reaction and general corticosteroids, antihistamine drugs, an antibiotic, antihypertensive drugs and topical treatment were introduced. Immunological tests were performed during the first days of hospitalization following the emergence of new blisters. Negative results ruled out bullous pemphigoid and pemphigus. Gradual clinical improvement was observed. To avoid the occurrence of acute phototoxicity during phototherapy, patients require education about the need to avoid UV exposure and to use photoprotection, when receiving UV-sensitizing treatment. Med Pr. 2019;70(6):763–8