Górnictwo odkrywkowe wapieni i margli w Polsce. Zasoby, wydobycie i stan zagospodarowania złóż

Rozbudowane górnictwo surowców skalnych w Polsce obejmuje przede wszystkim tereny południowej i centralnej części kraju. Szczególnie mocno rozwinięty jest tu przemysł wydobywczy surowców węglanowych, gdzie geologiczne zasoby bilansowe wapieni i margli na koniec 2011 r. wyniosły powyżej 18 mln t. W czołówce pod względem eksploatacji skał wapiennych znajduje się m.in. region opolski, krakowsko-częstochowsko-wieluński, świętokrzyski i lubelski. Sektor cementowo-wapienniczy w tych regionach obejmuje największe kopalnie z rocznym wydobyciem przekraczającym 1 mln t/rok. Pod względem wielkości wydobycia górnictwo wapieni i margli w Polsce zajmuje znaczną pozycję z rocznym wydobyciem na poziomie 49 mln t/rok. Największy udział w wydobyciu wapieni i margli przypada dla województw: świętokrzyskiego powyżej 22 mln t/rok i opolskiego powyżej 9 mln t/rok. Zakłady górnicze eksploatujące kopaliny dla przemysłu cementowego i wapienniczego w całości są sprywatyzowane, a ich właścicielami są renomowane europejskie i światowe firmy, których inwestycje produkcyjne i proekologiczne powodują, że branża ta staje się jedną z najnowocześniejszych w Polsce. Pomimo postępującego rozwoju branży cementowo-wapienniczej stan zagospodarowania złóż wapieni i margli kształtuje się na średnim poziomie. Obecnie eksploatowanych jest około 33,6 % rozpoznanych złóż, gdzie udział złóż rozpoznanych zarówno wstępnie jak i szczegółowo, w zasobach geologicznych bilansowych, przekracza 60%. Na stan zagospodarowania surowców cementowo-wapienniczych mają wpływ przede wszystkim ograniczenia sozologiczne, z tego względu, że złoża często położone są w regionach o szczególnych wartościach przyrodniczych oraz wysokie koszty nabycia terenów i opłaty ponoszone w związku z koniecznością zmiany funkcji terenu. Dlatego często koszty związane z nabyciem terenu i zmianą jego przeznaczenia czynią eksploatację złoża nieopłacalną.

Developed mining of rock raw materials in Poland includes mainly the southern and central part of the country. In this area particularly developed is the mining of carbonate raw materials, where the geological resources of limestone and marl at the end of 2011 amounted to over 18million tonnes. In the forefront in terms of carbonate raw materials exploitation are regions such as: opolski, krakowsko-czestochowsko-wielunski, swietokrzyski and lubelski. Cement and lime industry in these regions include the largest mines with an annual exploitation of more than 1 million tonnes per year. In terms of exploitation of limestone and marl mining in Poland occupies a significant position in the annual exploitation of 49 million tonnes per year. The largest share in the exploitation of limestone and marl falls to provinces swietokrzyskie more than 22 million tonnes per year and opolskie than 9 million tonnes per year. Mining exploiting minerals for cement and lime industry are fully privatized and their owners are European and world renowned companies whose productive and ecological investment cause that industry is becoming one of the most modern in Poland. Despite the progressive development of cement-lime sector the status of management of limestone and marl deposits is at a medium level. Currently exploitation is about 33,6% of the identified deposits, where the share of deposits identified in both pre-and in detail the geological resource balance exceeds 60%. On the state of management of cement-lime materials influenced mainly sozological restrictions, therefore, that the deposits are often located in areas with special natural values and the high cost of land acquisition and fees incurred in connection with the need to change the function of the site. So often the costs associated with the acquisition of land and change his destiny make exploataion of deposit unprofitable.