Koncepcja zachowań strategicznych na lokalnym rynku surowcowym w modelu gry n-osobowej - zarys problemu

Rynki surowcowe, pomimo wielu zazwyczaj wspólnych cech z innymi rynkami, są rynkami osobliwymi, a ich funkcjonowanie odbiega niekiedy od prawideł wolnego rynku. Wynika to ze specyfiki pozyskania dobra będącego przedmiotem obrotu handlowego. Zmiany podaży wielu strategicznych surowców mineralnych są na ogół znacznie wcześniej sygnalizowane (wieloletni cykl inwestycyjny od rozpoznania złoża do udostępnienia górniczego), rozwijają się wolno i nieelastycznie. Zapotrzebowanie na surowce pospolite ma często wyraźny, koniunkturalny charakter. Wspólną cechą dla rynków surowcowych, jak i rynków pozostałych dóbr jest jednakże fakt, iż są one miejscem nieustannej rozgrywki, a zachowanie poszczególnych podmiotów można na ogół sprowadzić do dwóch typów strategii: konkurencji lub kooperacji. W artykule przypomniano znany z literatury model gry związany z rynkiem ropy naftowej. Opierając się na trzypodmiotowym rynku producentów kruszyw podjęto próbę modelowania zachowań przedsiębiorców. W analizie wykorzystano założenia teorii gier n-osobowych, które umożliwiają ocenę i zasadność tworzenia różnorodnych koalicji. Pokazano możliwe strategie działania, wynikające zarówno ze współpracy zakładów jak i jej zaniechania. Dla ewentualnych aliansów oszacowano możliwe do osiągnięcia wypłaty i zaproponowano ich podział pomiędzy uczestników tworzących koalicję.

Mineral markets, in spite of many common features with other goods markets, are distinctive. Their functioning sometimes deviates from the rules of the free market. This feature results from the specificity of acquiring the good being an object of trade. In general, changes in the supply of strategic raw materials are indicated earlier (characterized by a lengthy investment cycle from deposit reconnaissance to mining development), develop slowly, andare inelastic. Demand for common mineral raw materials often has a clear and economic character. However, mineral markets as well as markets of other goods have a common feature - the fact that both are a place where an incessant game is being played. In general, two types of strategic behaviours are distinguished: competition or cooperation. This paper recalls an existing model known as the oil market game. Based on a three-entity market of aggregate producers, an attempt has been made to model entrepreneurs' behaviour. The analysis applies n-person game theory. Game theory enables the evaluation of diverse potential coalitions forming. Possible strategies of activity coming from the prospect of cooperation (or its omission) are presented. Expected payoffs are estimated for possible alliances. Proposals for the division of the payoffs among the participants forming the coalition are also suggested.