Proposal for the integrated management of mineral water deposits

Waters with mineralization above 1000 mg/dm³, classified as mineral waters, are exploited in many regions of Poland. Their resources are usually not renewable and their excessive exploitation can lead to the deterioration of their physical and chemical properties and negatively affect their quantitative status. The stages in the life of a groundwater deposit involve prospecting, exploration, development, and exploitation. Deposit management is the basis for a sustainable and economically successful process of using water resources. The problem of effective management of mineral water deposit management has not been raised so far, which is why the authors decided to address issues that should be taken into account in the above-mentioned process. An integrated approach to the prospecting, exploration, opening, and exploitation of mineral waters combining the knowledge of specialists from various disciplines (hydrogeologists, geologists, drillers and producers) will enable the appropriate management of these resources. The article describes the basic elements of the process, special attention has been paid to the mineral water deposit development plan conditioning the correct and economically justified exploitation of these waters. This plan should take the development strategy and legal and environmental conditions into account. Hydrogeological and mathematical models of mineral water deposits developed as part of the plan provide the basis for determining the extent of the mining area and estimating water resources. The deposit opening, exploitation, and monitoring methods are important elements of the deposit development plan.

Wody mineralne o mineralizacji powyżej 1000 mg/dm³, zaliczone w Polsce do kopalin, są eksploatowane w wielu regionach. Są to wody, których zasoby nie są w większości odnawialne, a zbyt intensywna eksploatacja tych wód może prowadzić do pogorszenia ich właściwości fizyko-chemicznych oraz do zagrożenia ich stanu ilościowego. Życie złoża wód podziemnych rozpoczyna się wraz z pracami poszukiwawczymi, które prowadzą do odkrycia złoża, poprzez prace rozpoznawcze i zagospodarowanie, po jego eksploatację. Zarządzanie złożem jest podstawą zrównoważonego i zakończonego pełnym ekonomicznym sukcesem procesu wykorzystania zasobów wód. Problem odpowiedniego zarządzania zasobami wód mineralnych nie był dotąd poruszany, dlatego autorki podjęły się określenia zagadnień, które powinny być brane pod uwagę w procesie zarządzania złożem wód mineralnych. Zintegrowane podejście do poszukiwania, rozpoznania, udostępnienia i eksploatacji wód mineralnych, łączące wiedzę specjalistów z różnych dyscyplin (hydrogeologów, geologów i eksploatatorów), umożliwi odpowiednie gospodarowanie ich zasobami. W artykule scharakteryzowano podstawowe elementy procesu, szczególną uwagę zwrócono na plan zagospodarowania złoża wód mineralnych warunkujący poprawną i ekonomicznie uzasadnioną eksploatację tych wód. Plan ten powinien uwzględniać strategię zagospodarowania oraz uwarunkowania prawne i środowiskowe. Modele: hydrogeologiczny oraz matematyczny złoża wód mineralnych opracowane w ramach planów stanowią podstawę do wyznaczenia zasięgu obszaru i terenu górniczego oraz oszacowania zasobów wód. Ważnym elementem planu zagospodarowania złoża są także określone w nim sposoby udostępnienia i technologii eksploatacji wód wraz z ich monitoringiem.