Działalność Funduszu Kościelnego w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w świetle najnowszych badań źródłowych. Recenzja monografii Michała Zawiślaka, Fundusz Kościelny w latach 1950-1989, Lublin: Wydawnictwo „Academicon” 2021, ss. 406

Działalność Funduszu Kościelnego w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stanowi ważny element historii stosunków państwo–Kościół. Recenzowana monografia w oparciu o obszerny, a nieprzebadany w znacznej części wcześniej, materiał źródłowy w postaci archiwaliów Urzędu do spraw Wyznań prezentuje realia funkcjonowania Funduszu Kościelnego w okresie 1950–1989. Opracowanie omawia dane, niedostępne w żadnej innej publikacji, dotyczące konkretnych operacji finansowych Funduszu Kościelnego oraz syntetyzuje wiedzę w zakresie przeznaczenia środków Funduszu Kościelnego na określone rodzaje celów. Autor dowodzi m.in. instrumentalnego wykorzystywania środków, którymi dysponował Fundusz Kościelny oraz wydatkowania przez Fundusz Kościelny środków na cele pozaustawowe. Recenzowana książka stanowi kompendium wiedzy o regulacjach dotyczących Funduszu Kościelnego w latach 1950–1989 oraz o jego działalności w tym okresie, cenne zarówno dla Czytelnika poznającego instytucję Funduszu Kościelnego, jak i dla eksperta poszukującego konkretnych, szczegółowych danych.

The Church Fund is an important institution in the history of Church–State relations in the period of the Polish People’s Republic. The book under review analyzes a broad range of so far under-researched documents of the Office for Religious Denominations and presents the functioning of the Church Fund in the period 1950–1989. The study reports previously unpublished data regarding specific financial operations of the Church Fund, demonstrating that the Church Fund was used instrumentally and its funds were used for non-statutory purposes. The book is a compendium of knowledge about the regulations concerning the Church Fund between 1950 and 1989 and its activities during that period, valuable both for readers who would like to learn about the institution of the Church Fund, but also for experts looking for the relevant detailed information.