Rola kwasu hialuronowego w wybranych jednostkach chorobowych

Kwas hialuronowy (HA) jest poliwęglowodanem, mukopolisacharydem (glikozoaminoglikanem), występującym naturalnie we wszystkich organizmach żywych. Ma identyczną budowę chemiczną zarówno u ssaków, jak i u bakterii. Łańcuch tego mukopolisacharydu może składać się nawet z kilku tysięcy podjednostek cukrowych. Unikalny wysokoelastyczny charakter HA, wraz z jego biozgodnością i brakiem potencjału immunogennego w stosunku do organizmu człowieka, przyczyniły się do zastosowania tej substancji w wielu rozwiązaniach klinicznych, w tym suplementacji płynu stawowego u pacjentów z zapaleniem stawów, jako środek pomocniczy w chirurgii okulistycznej i stomatologicznej oraz preparat przyspieszający gojenie ran pooperacyjnych. W ostatnich latach, w badaniach naukowych ocenia się właściwości HA jako potencjalnego nośnika leków w różnych drogach podania, w tym krople do oczu, do nosa, podane drogą wziewną, zastosowanie pozajelitowe i miejscowe oraz jako nośnika dla leków nowotworowych. Celem pracy, opartej na analizie dostępnej literatury, jest wyjaśnienie budowy, metabolizmu i możliwości wykorzystania HA w terapii wybranych jednostek chorobowych – w tym ortopedii i onkologii.

Hyaluronic acid (HA) is a polysaccharide (glycosaminoglycan), which is normally present in all living organisms. Its chemical constitution is identical in mammals and bacteria. This mucopolisaccharide chain may consist of even several thousands of saccharide subunits. The unique, highly elastic nature of HA, together with its bio-compatibility and the lack of immunogenic potential in relation to the human body, have contributed to the widespread use of this substance in many clinical solutions including supplementation of the synovial fluid in patients with joint inflammation as an adjuvant agent in ophthalmic and dental surgery and the preparation accelerating postoperative wound healing. Recent studies assess the properties of HA, a potential drug carrier in various applications including eye drops, inhalations, parenteral and local application and as a carrier for oncological agents. The aim of the study based on the analysis of available literature was to explain the construction, metabolism and potential of HA application in the treatment of selected disease units, including orthopedic and oncological conditions.