Analiza wielkości pól radiogramów z kolimacją przed- i poekspozycyjną

Kolimacja jest to ograniczanie wiązki promieniowania rentgenowskiego do obszaru badanej części ciała, pozwalające ochronić pozostałe tkanki przed zbędnym narażeniem. Definicja ta dotyczy kolimacji przedekspozycyjnej, czyli przed wykonaniem emisji promieniowania, z wykorzystaniem symulacji świetlnej. Cel: Celem badania była analiza pól radiogramów z kolimacją przed- i poekspozycyjną oraz porównanie otrzymanych wyników z radiogramami grupy kontrolnej i wartościami referencyjnymi. Materiały i metody: Analizie retrospektywnej poddano 200 radiogramów wykonanych w Zakładzie Radiologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku. Połowę stanowiły zdjęcia rentgenowskie z postprocessingową zmianą wielkości pól kolimacji. Grupę kontrolną utworzono z losowo wybranych radiogramów z kolimacją przedekspozycyjną. W analizie uwzględniono wiek i płeć pacjentów oraz rodzaj projekcji i zakresy badań. Przeprowadzono pomiar długości i szerokości radiogramów z wykorzystaniem stacji roboczej z oprogramowaniem syngo 2 007 S iemens o raz w yliczono p ola p owierzchni. Zebrane dane poddano analizie statystycznej przy użyciu programu Statistica 13.3. Wyniki: Większą część radiogramów (126; 63,00%) wykonano kobietom. Przeciętny wiek badanych wyniósł 56,00 lat i mieścił się w przedziale od 12-94 lat. Najczęściej obrazowanym obszarem była klatka piersiowa (50; 25,00%). Zdjęcie transtorakalne kości ramiennej było radiogramem najczęściej poddawanym poekspozycyjnej zmiennie wielkości pola. Przeciętna wielkość wyjściowa radiogramu z grupy zdjęć poddanych poekspozycyjnej zmianie wielkości pola kolimacji wyniosła 1020,78 cm2, natomiast po obróbce 545,22 cm2. W analizowanym materiale przeciętnie wielkości pól kolimacji radiogramów po obróbce były o 313,39 cm2 m niejsze. W ymiary radiogramów i pola powierzchni różniły się od siebie w sposób istotny statystycznie przed i po wykonaniu obróbki postprocessingowej (we wszystkich przypadkach p < 0,001). Pola kolimacji i wymiary radiogramów, z grupy zdjęć poddanych obróbce postprocessingowej, wykonane kobietom i mężczyznom różniły się od siebie w sposób istotny statystycznie (p < 0,05 we wszystkich przypadkach poza długością) i przyjmowały przeciętnie wyższe wartości dla kobiet. W grupie zdjęć, które zostały opracowane po ekspozycji, liczba zdjęć o polu powierzchni większym niż wartość referencyjna wyniosła 55 (55,00%), natomiast po zastawaniu obróbki 33 (33,00%). Wnioski: W przeprowadzonym badaniu radiografia transtorakalna bliższego końca kości ramiennej była zdjęciem rentgenowskim, które najczęściej poddawano poekspozycyjnej zmianie wielkości pola. Najliczniejszą grupę zdjęć, gdzie odnotowano przekroczenia wielkości referencyjnej w zakresie pola obrazu stanowiły radiogramy transtorakalne kości ramiennych i skośne stawów krzyżowo-biodrowych. Największe przekroczenia wielkości pól kolimacji od wartości wzorcowych zarejestrowano w przypadku diagnostyki stawu łokciowego w obu projekcjach. Istnieje potrzeba ciągłego doskonalenia w technice wykonywania radiografii w oparciu o wnioski z analiz zdjęć odrzuconych.

Collimation is reduction of X-ray beam to area of the body that being study. The aim of using collimation is protection other tissue of minimize their unnecessary exposing. This definition is refers to pre-processing collimation which is perform before radiation emission, with using light simulation. Aim: The aim of the research was analysis radiograms field size before and after post-processing changing and compare them with radiograms from the control group and the referential value. Material and methods: Retrospective analysis was performed on 200 radiograms. All of them was taking in Department of Radiology University Hospital in Bialystok. The half of analysed radiograms was radiograms who been changing in post-processing way. Control group was randomly select radiogram with pre-processing collimation. The analysis included, age and sex of the patient, view of the radiograms and part of body. A measurement of the length and width of the radiographs was made and the collimation field was calculated on the obtained data. The measurements were perform on work station with syngo 2007 Siemens. Collected data was analysed with using Statitica 13.3. Results: The most frequently radiographs (126; 63,00%) was taken for women. The age of patients ranged from 12 to 94 years with typical value of 56,00 years. The most common X-ray was chest radiograph (50; 25,00%). The transthoracic humerus X-rays was the radiograms witch were most frequency changing collimation field in post-processing way. The typical output size of radiogram, from the group of radiogram for witch used post-processing changing of size, was 1020,78 cm2 while after making change typical collimation size was 545,22 cm2. In the analysing data typical radiogram size, after making post-processing was smaller about 313,93 cm2 than before doing edition. The collimation field and size of radiograms was statistical significant different in the group of radiograms before and after making post-processing changing (in all causes p < 0,001). The collimation field and sizes of radiogram, in the group of radiograms witch were used post-processing, were a statistical significant different for women and men (in all causes without length p < 0,05). The collimation field and sizes of radiograms was statistical lower value for men than for women. In the group of X-rays which were changing in post-processing way, before making the change 55 (55,00%) radiograms were collimation field greater that referential value and after making the change only 33 (33,00%) X-rays. Conclusion: In the research the transthoracic lateral projection of humerus X-rays was the radiographs which were most frequency changing collimation field in post-processing way. The transthoracic lateral projection of humerus radiogram and sacroiliac joint oblique view were the roentgenograms witch collimation size was most frequency greater than referential value. Most commonly excessive collimation size in reference to referential value was showed on elbow X-rays in both views. There is necessary constantly perfecting in the technique of making radiogram. The perfecting will be perform based on conclusion resulting from analysis of rejected radiograms.