Wypalenie zawodowe wśród nauczycieli w Polsce i Anglii

Zjawisko wypalenia zawodowego od samego początku zainteresowań badaczy było przypisywane głównie zawodom związanym z intensywnymi kontaktami z ludźmi, do których niewątpliwie zalicza się zawód nauczyciela. Wyjątkowo stresogenny i obciążający charakter pracy sprawia, że nauczyciele są grupą podwyższonego ryzyka wystąpienia wypalenia zawodowego. Celem przeprowadzonych badań było porównanie poziomu wypalenia zawodowego wśród nauczycieli z Polski i Anglii. W pracy odniesiono się również do przedstawienia w skondensowany sposób regulacji prawnych oraz charakterystyki systemów nauczania w obu krajach, wskazując przede wszystkim różnice występujące w systemach edukacyjnych regulujących pracę nauczycieli. Próbę badawczą stanowiło 103 nauczycieli – 55 pracujących na terenie Anglii oraz 48 pracujących na terenie Polski. Badanie przeprowadzono za pomocą kwestionariusza MBI autorstwa Ch. Maslach. Analiza danych wykazała istotne statystycznie różnice między nauczycielami polskimi i angielskimi w wymiarach depersonalizacji i poczucia osiągnięć, nie stwierdzono istotnych różnic w zakresie wyczerpania emocjonalnego. Nauczyciele pracujący na terenie Anglii mają istotnie niższe od tych pracujących w Polsce poczucie osiągnięć osobistych i charakteryzują się wyższym poziomem depersonalizacji.

Since the very beginning of the researchers’ interest the phenomenon of the occupational burnout has been attributed mainly to the professions connected with intensive contact with people, and the teacher’s profession is undoubtedly one of them. An extremely stress-causing and burdening character of this job makes teachers especially prone to developing the burnout. The aim of the conducted research was to compare the level of the occupational burnout of the Polish and English teachers. What was also presented, in a concise form, were the legal regulations and the characteristics of education systems in both countries, showing primarily the differences present in educational systems regulating teachers’ work. The research sample was 103 teachers – 55 of them working on the territory of England and 48 working on the territory of Poland. The research was carried out by the means of MBI questionnaire by Ch. Maslach. The data analysis pinpointed statistically crucial differences between Polish and English teachers as regards depersonalisation and the sense of achievements and no essential differences were stated as regards the emotional burnout. The teachers working in England have a significantly lower sense of achievements and a higher level of depersonalisation than those in Poland.