Cechy osobowości młodych twórców podejmujących próby literackie

W psychologii prowadzone są nieliczne badania dotyczące twórczości literackiej i osób uzdolnionych w tej dziedzinie. Badania zaprezentowane w niniejszym artykule podejmują to zagadnienie. Celem badań było odnalezienie cech osobowości charakteryzujących młode osoby podejmujące działania twórcze w dziedzinie literatury. Wykorzystano w tym celu metody kwestionariuszowe – Listę Przymiotnikową ACL oraz Kwestionariusz Twórczego Zachowania KANH. Badaniami objęto uczniów klas licealnych z obszaru województwa lubelskiego. Uzyskane dane poddano eksploracyjnej analizie czynnikowej. Przyjętym modelem teoretycznym był trójczynnikowy model osobowości twórczej E. Nęcki. Uzyskane wyniki stanowią empiryczne potwierdzenie jego zasadności. Wykazano, że młodzi twórcy literatury opisują się poprzez cztery czynniki: perfekcjonizm, narcyzm, ekstrawersję oraz zaniżoną samoocenę. W strukturze osobowości grupy porównawczej, którą stanowiła młodzież działająca twórczo w innych dziedzinach artystycznych, wyodrębniono trzy cechy: konformizm towarzyski, tendencję do wywierania wpływu na innych oraz poszukiwanie doznań. Czynnikiem charakterystycznym jedynie dla młodych twórców literatury jest niska samoocena, co znajduje potwierdzenie w badaniach dorosłych pisarzy i poetów.

There is a small number of conducted scientific research in psychology regarding literary creativity and gifted adolescent writers.. The study presented within this paper is covering this topic. The aim of the research was to discover the personality traits of the adolescents attempting to create literary output. The following methods have been used during the study: Adjective Check List (ACL) and Creative Behaviour Questionnaire KANH. A group of high-school students located in Lublin Voivodeship participated in the investigation. The output of the research has been examined using Exploratory Factor Analysis (EFA) method. Theoretical assumptions were based on a tripartite model of creative personality proposed by E. Nęcka. The results are its empirical confirmation. Youth creative writers are being characterised with four factors: perfectionism, narcissism, extraversion and low self-esteem. Within the structure of the comparative group, that was composed of young people acting actively in other areas of art, three factors have been found: social conformism, the tendency to have impact on others and sensation seeking. A factor specific for young artists of the literature is low self-esteem, which is justified in studies of adult writers and poets.