PTSD and negative emotions as consequences of various types of traumatic events among fire-fighters

Strażacy należą˛ do grupy zawodowej, której członkowie są, z powodu nałożonych na nich obowiązków, prawie codziennie narażeni na zdarzenia traumatyczne. Stres doświadczany w takich sytuacjach może prowadzić do rozwoju zaburzenia po stresie traumatycznym (PTSD). Celem prowadzonych badań było ustalenie częstości narażenia na zdarzenia traumatyczne i rozwoju PTSD oraz określenie zależności pomiędzy cechami zdarzeń i emocjonalnymi reakcjami a manifestowaniem symptomów PTSD. Badania przeprowadzono w wylosowanych 40 jednostkach ratowniczo-gaśniczych wchodzących w skład Państwowej Straży Pożarnej. Badaniami objęto reprezentatywną grupę 974 polskich strażaków. Do pomiaru symptomów PTSD wykorzystano kwestionariusz PTSD-I opracowany przez Ch. G. Watsona i in. (1991). Do pomiaru cech zdarzeń traumatycznych i emocjonalnych reakcji na te zdarzenia opracowano odpowiednie pytania, z których zbudowano kwestionariusz. Większość osób badanych (86,1%) stwierdziło, że co najmniej raz, podczas służby, uczestniczyli w zdarzeniu traumatycznym. Wśród 7,6% uczestników zdarzeń rozpoznano PTSD. Do najczęściej doświadczanych zdarzeń traumatycznych należały sytuacje wypadkowe (63,4%). Ponad połowa badanych ujawniała różnorodne fizjologiczne i emocjonalne reakcje spowodowane danym zdarzeniem traumatycznym. Dominującym uczuciem wśród uczestników zdarzeń było: współczucie i bezradność. Lęk należał do emocji najsilniej związanych z poziomem symptomów PTSD (r = 0,48; p ≤ 0,001). Poziom symptomów w PTSD korelował z wiekiem osób badanych (r = 0,25; p ≤ 0,05) i długością stażu zawodowego (r = 0,27; p ≤ 0,05).