Nowicjusze: proces zakotwiczania w zawodzie nauczycielskim

Badanie procesu przejścia/integracji nowego nauczyciela sporadycznie jest przedmiotem badań w pedeutologii. Dominujący, funkcjonalistyczny sposób myślenia o roli zawodowej koncentruje się głównie na problemach adaptacji nauczyciela do miejsca pracy i jest zazwyczaj sprowadzony do statycznej diagnozy (bardziej lub mniej udanego) dopasowania się „nowego” do istniejących, zewnętrznie przyjętych standardów. W analizach tych pomija się tak ważne z punktu widzenia procesów stawania się nauczycielem konteksty, które powstają na styku interakcji jednostka-jednostka, jednostka-grupa profesjonalna, jednostka-kultura instytucji.W artykule prezentuję wstępne rezultaty badań dotyczących procesu stawania się nauczycielem na starcie kariery zawodowej, tj. w okresie przejścia/włączania się nauczycieli (nowicjuszy) do grupy zawodowej umiejscowionych w koncepcjach „obcych” dla tradycyjnej pedeutologii – interakcjonizmu symbolicznego i teorii migracyjnych.

The process of novice teacher’s transition/integration is rarely the subject of consideration and research in the education field in general and teacher training in particular. The dominant, functionalist manner of thinking about the professional role focuses mainly on problems associated with the teacher’s adaptation to the workplace and is usually limited to a statistical diagnosis (more or less successful) of how the “newcomer” conformed to existing, externally adopted standards. Such analyses, however, ignore various contexts that are extremely important from the point of view of becoming a teacher, i.e., contexts formed at the intersections of interactions between individual and individual, individual and professional group, and individual and institutional culture. This paper will present preliminary results of research devoted to the process of becoming a teacher in the period of transition/integration of teachers (novices) into their professional group, based on concepts that are “alien” to traditional research in teacher training: symbolic interactionism and migration theories.