Wielokulturowość dawnej Rzeczypospolitej z perspektywy postmigracyjnej XX w. – cmentarz miejski w Uhnowie

Uhnów – dziś najmniejsze miasteczko zachodniej Ukrainy – należy do postmigracyjnego obszaru polsko-ukraińskiego pogranicza z interesującymi przykładami dziedzictwa kulturowego, które warto badać i popularyzować. Znajdują się tu trzy obiekty: barokowy kościół, murowana cerkiew i synagoga z czerwonej cegły. Są to symbole trzech tradycji: łacińskiej, bizantyńskiej i żydowskiej, które przez wieki koegzystowały na tym terenie. Ze świątyniami nieodłącznie wiążą się cmentarze grzebalne. Historyczne cmentarze są odzwierciedleniem wielonarodowej i wielokulturowej dawnej Rzeczypospolitej. Spoczęli na nich ludzie, którzy tworzyli tu mozaikę językową, artystyczną i obyczajową, bezpowrotnie zniszczoną przez nacjonalizmy i totalitaryzmy XX w. Na potrzeby artykułu badaliśmy zachowany cmentarz miejski w Uhnowie, który ciągle spełnia cztery podstawowe funkcje: sacrum, archiwum, muzeum i parku.

Uhniv – the smallest town in western Ukraine today – belongs to the postimmigration area near the Polish-Ukrainian border, with interesting examples of cultural heritage that are worth exploring and popularizing. There are three historic buildings there: a baroque church, a brick Eastern church and a red brick synagogue. They are symbols of three traditions: Latin, Byzantine and Jewish, which coexisted in this area for centuries. Cemeteries are inseparably connected with churches. These historical sites are a reflection of the multinational and multicultural former Polish-Lithuanian Commonwealth. People buried there created a linguistic, artistic and customs-related mosaic, irretrievably destroyed by the nationalisms and totalitarianisms of the 20th century. For the purposes of this article, we examined the preserved city cemetery in Uhniv which still fulfills four basic functions as a sacred, archival, museum and park site.