Porównanie wsparcia społecznego i jakości życia matek i ojców dzieci z niepełnosprawnością fizyczną

Wprowadzenie: Bycie rodzicem dziecka z niepełnosprawnością jest czynnikiem istotnie obniżającym jakość życia. Jest ona zależna od stopnia niepełnosprawności dziecka oraz od otrzymywanego wsparcia. Celem badania było porównanie poziomu wsparcia społecznego oraz jakości życia matek i ojców dzieci z niepełnosprawnością fizyczną. Materiał i metody: W badaniu uczestniczyło 64 rodziców (32 matki i 32 ojców); średnia wieku matek wynosiła 37 lat, a ojców 41 lat. W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, natomiast narzędzia badawcze stanowiły: polska wersja Berlińskich Skal Wsparcia Społecznego (BSSS) oraz Skala Jakości Życia z kwestionariusza WHOQOL – BREF. Wyniki: Wykazano brak różnic istotnych statystycznie pomiędzy matkami a ojcami w zakresie mierzonych podskal wsparcia społecznego (p > 0,05). Ojcowie w porównaniu do matek mają wyższą jakość życia w dziedzinie psychologicznej (M = 3,12, SD = 0,79 vs. M = 3,53, SD = 0,56, p = 0,021). Koreluje ona u nich ze spostrzeganym dostępnym i aktualnie otrzymywanym wsparciem, a jakość życia w dziedzinie środowiskowej jest powiązana z aktualnie otrzymywanym wsparciem. Również u ojców jakość życia w dziedzinie somatycznej nie pozostaje w istotnym związku z żadną skalą wsparcia społecznego. Z kolei u matek jakość życia w dziedzinie somatycznej, psychologicznej, socjalnej i środowiskowej jest zależna od spostrzeganego dostępnego i aktualnie otrzymywanego wsparcia (p < 0,05). Wnioski: Wsparcie społeczne zarówno u matek, jak i u ojców dzieci z niepełnosprawnościami fizycznymi jest na podobnym poziomie. Jakość życia rodziców wychowujących dziecko z niepełnosprawnością we wszystkich dziedzinach poprawia się w związku z otrzymywanym wsparciem społecznym. Wyjątkiem jest jakość życia w dziedzinie somatycznej u ojców, która nie zależy od wsparcia. Ojcowie w badanej grupie mają wyższą jakość życia w dziedzinie psychologicznej.

Introduction: Being a parent of a disabled child is a factor that can clearly lower the quality of life. This is dependent on the level of the child’s disability and the level of support received. The aim of this study was to compare the level of social support and the quality of life of mothers and fathers. Material and methods: Sixty-four parents participated in the study and the average age of the mothers was 37 years, and of the fathers was 41 years. The study used the diagnostic survey method, while the evaluation tool was the Polish version of the Berlin Scale of Social Support (BSSS) and the Quality of Life Scale (WHOQOL – BREF). Results: There were no statistically significant differences between mothers and fathers in the subscales of social support (p > 0.05). Compared to mothers, fathers have a higher quality of life in the psychological field (M = 3.12, SD = 0.79 vs. M = 3.53, SD = 0.56, p = 0.021). In turn, in fathers, the quality of life in the psychological and social field correlates with the perceived available support, support currently received, and the quality of life in the environmental category is related to the support currently received. However, in the group of fathers, the quality of life in the somatic field is not significantly related to any scale of social support. In mothers, the somatic, psychological, social and environmental quality of life depends on the perceived support available and currently received (p < 0.05). Conclusions: Social support for both the mothers and fathers of children with physical disabilities was at a similar level. The quality of life of parents raising a disabled child is improving in all areas due to the social support received. The exception is the somatic quality of life in fathers, which does not depend on support. The fathers in the study group have a higher quality of life in the psychological field.