Tożsamościowe przesłanki różnych rodzajów stereotypizacji

Celem prezentowanego programu badawczego było sprawdzenie, jak tożsamość człowieka wpływa na skłonność do posługiwania się stereotypami „klasycznymi” (egzemplarycznymi), w przypadku których przedmiotem stereotypizacji jest typowy przedstawiciel danej kategorii, oraz stereotypami spiskowymi, które są reprezentacjami grup jako całości. Badania osadzone były w teorii tożsamości osobistej i społecznej M. Jarymowicz. Wykazano, że najsilniejsza skłonność do myślenia stereotypowego, bez względu na jego rodzaj, jest charakterystyczna dla osób o tożsamości społecznej, podczas gdy najniższa jest właściwa dla tożsamości indywidualnej. Na podstawie uzyskanych zależności można również wnioskować, że osoby o tożsamości zrównoważonej są wyposażone w zdolności właściwe dla tożsamości społecznej i indywidualnej, a większa skłonność do posługiwania się przez nich stereotypami spiskowymi niż klasycznymi może wskazywać na to, że tożsamość społeczna pełni kluczową rolę w stereotypizacji spiskowej.

The purpose of the current study was to investigate the relationship between identity and readiness for classical and conspiracy stereotyping. The conspiracy stereotypes are holistic representations of the entire out-groups, whereas the classical stereotypes are mainly trait-theories of a typical out- -grouper. The obtained results suggest that the strongest propensity for both kinds of stereotyping is typically related to social identity whereas the lowest – to individual identity. It was also observed that the individuals with the well-balanced identity (when the personal and the social identity is well developed) have the cognitive tools characteristic for both personal and social identity. It can be assumed that social identity plays an important role in conspiracy stereotyping, as subjects with well-balanced identity were more prone for this kind of stereotyping, which is extensively discussed in the paper.