Коронавирус – невидимый противник. Военная лексика в языковом образе пандемии в медийных текстах

Во время пандемии коронавируса в национальных языках появились языковые инновации, но многие уже существующие слова также использовались для описания новой „коронавирусной” реальности. Целью исследования является анализ использования когнитивной метафоры Коронавирус – это Война в российском медиадискурсе. На примере отбранных интернет-текстов выделена специфическая лексика, позволяющая описать борьбу с пандемией с помощью военной терминологии. Из проведенного анализа вытекают два основных вывода. В текстах есть базовые лексемы, которые позволяют активировать коллективные модели мышления о пандемии в категориях войны. Кроме того, в анализируемых текстах можно наблюдать сужение или расширение значения ключевых слов периода пандемии. Лексические маркеры, указывающие на исходный домен ВОЙНА, применяются независимо от размера территории – это может быть мир, страна, город, больница, жилье, где люди защищают себя и других от коронавируса. Можно сделать вывод, что военная метафора эффективна при описании чрезвычайных ситуаций, таких как пандемия коронавируса. Использование такого типа метафоры в текстах СМИ помогает справиться с угрозой, объяснить, что происходит, а также влиять на поведение людей, направляя их мышление в определенную область.

Podczas pandemii koronawirusa w językach narodowych pojawiły się innowacje językowe, ale wiele słów już istniejących również wykorzystano do opisania nowej „koronawirusowej” rzeczywistości. Celem badań jest analiza zastosowania metafory kognitywnej „koronawirus to wojna” w rosyjskim dyskursie medialnym. Na przykładzie wybranych tekstów internetowych wyróżniono specyficzną leksykę, która pozwala opisać walkę z pandemią w terminach wojennych. Z przeprowadzonej analizy wyłaniają się dwa główne wnioski. W tekstach występują leksemy bazowe, które pozwalają uaktywnić zbiorowe wzorce myślenia o pandemii w kategoriach wojny. Ponadto w analizowanych tekstach można zaobserwować zawężenie lub rozszerzenie znaczenia słów kluczowych okresu pandemii. Markery leksykalne wskazujące źródłową domenę wojna są stosowane niezależnie od wielkości terytorium – może to być świat, kraj, miasto, szpital, mieszkanie, w którym ludzie chronią siebie i innych przed koronawirusem. Można stwierdzić, że metafora militarna jest skuteczna w opisywaniu sytuacji kryzysowych, takich jak pandemia koronawirusa. Wykorzystanie tego typu metafor w tekstach medialnych pomaga opanować zagrożenie, wyjaśnić, co się dzieje, a także wpłynąć na zachowanie ludzi, nakierowując ich myślenie do konkretnej domeny.

During the coronavirus pandemic, linguistic innovations emerged in national languages, but many pre-existing words were also used to describe the new coronavirus reality. The purpose of the research is to analyze the implementation of the cognitive linguistic metaphor ‘Coronavirus is War’ in Russian media discourse. Using selected online media texts, specific words can be found that formulate the description of the fight against the pandemic in terms of war. Two main research findings emerge from this study. There are basic lexemes which enable activation of collective patterns of thought about the pandemic in terms of war. In the analyzed texts both narrowing and widening of the meaning of the keywords of the pandemic period can be seen. Lexical markers indicating the source domain of WAR are used regardless of the scale of the territory – it can be the world, country, city, hospital, apartment in which people protect themselves and others from the coronavirus. It can be concluded that military metaphor is effective in describing crisis situations such as the coronavirus pandemic. The use of this type of metaphor in media texts helps contain the threat, explain what is happening, as well as influence people’s behavior and direct their way of thinking to a specific domain.