Strategie indywidualnego uczenia się i inne charakterystyki studiowania w pierwszej fazie zdalnego nauczania podczas pandemii COVID-19

Jednym z aspektów zarządzania szkołami wyższymi podczas pandemii COVID-19 stało się wprowadzenie obowiązku zdalnego kształcenia. Sytuacja ta wymagała modyfikacji organizacji procesu nauczania – uczenia się, stając się obszarem refleksji na gruncie dydaktyki akademickiej. Głównymi adresatami opisywanej zmiany edukacyjnej były osoby studiujące, wybierające różne drogi służące realizacji celów uczenia się. Przedmiotem analiz w tym artykule jest rozpoznanie takich charakterystyk, jak m.in. stosowane przez nich strategie uczenia się, sposoby wartościowania zajęć dydaktycznych realizowanych online (w tym – oceny jakości własnej pracy) czy emocje odczuwane w sytuacji uczenia się. Badania pilotażowe zrealizowano w pierwszej fazie zdalnego nauczania uniwersyteckiego z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety. Podstawę teoretyczną badań stanowiła opisywana przez Knowlesa i in. (2009) teoria uczenia się osób dorosłych, świadomych i sprawczych współtwórców procesu nauczania – uczenia się, dobierających sposoby działania do konkretnych problemów edukacyjnych. Kwestię tę odniesiono do opisu strategii (uczenia się indywidualnego) w ujęciu Arendsa (1998) a także innych zagadnień związanych ze zdalną nauką uniwersytecką takich jak np. ocena własnego procesu studiowania, satysfakcja ze studiowania oraz emocje wywoływane koniecznością zdalnej edukacji. Badania wykazały, że najczęściej wybierano strategie pracy z tekstem pisanym: podkreślanie najważniejszych informacji, tworzenie notatek czy dopisywanie uwag w tekście. Z kolei same zajęcia online często były przez studentów i studentki nisko wartościowane. Uzyskane wyniki wskazują na przewagę negatywnych uczuć i stanów związanych z niepokojem, złością czy rozczarowaniem zdalnym trybem organizacji pracy uczelni.

One aspect of university governance during the Covid - 19 pandemic was the introduction of compulsory distance learning. This set-up required significant modifications in the organisation of the teaching-learning process, becoming an area of reflection in the field of academic didactics. The main addressees of the described educational change were female and male students - entities who chose different paths to achieve their learning goals. The analysis subject of this article is to identify such characteristics as, inter alia, their learning strategies, ways of evaluating online classes or emotions experienced in a learning situation. The pilot studies were carried out in the first phase of introducing remote university teaching, and were done using a unique questionnaire. The theoretical basis of the research was the learning theory of adults, described by M. Knowles, co-creators of the teaching-learning process, selecting methods of action to specific problems. In this article we refer to the description of the strategy (individual learning) according to R. Arends (1998), as well as other issues related to remote university learning, i.e. evaluation of one's own study process, satisfaction with studying and emotions evoked by the necessity to learn remotely. Referring to the research results, the most frequently chosen strategies were those around working with 'written text': highlighting the most important information, creating notes or adding comments in the text. On the other hand, online classes were often of low value for the students. The obtained results also indicate the predominance of negative feelings and states related to anxiety, anger or disappointment with the remote organisation of university work.