L’isotopie de connaissance dans les Pensées de Blaise Pascal : approche microsémantique et textuelle

Choć analizy tematyczne utworów literackich stanowią jedno z najbardziej tradycyjnych podejść do badania treści w tekście, rzadko się zdarza, by korzystały one z metodologii wypracowanej w nurcie semantyki językoznawczej, która pozwala na systematyczne – a nie tylko intuicyjne – prześledzenie analizowanego zjawiska z poziomu treści. Niniejszy artykuł proponuje próbę takiego właśnie podejścia do tekstu literacko-filozoficznego, jakim są Myśli B. Pascala, skupiając się na jednym tylko wątku tematycznym (poznanie) i odwołując się do osiągnięć teoretycznych i metodologicznych wypracowanych w ramach semantyki interpretacyjnej F. Rastiera. Oparta na koncepcie izotopii dyskursywnej (związanej z badaniem sensu na poziomie mikrosemantycznym) analiza mikrostruktury semicznej jednostek leksykalnych aktualizowanych w dyskursie pozwala na odkrycie i metodyczny opis tworzenia się sensu w tekście, z uwzględnieniem nietypowych relacji semantycznych, obecnych zarówno na poziomie leksykalnym (synonimia, antonimia), jak i tekstowym (specyficzne związki miedzy izotopiami). Przeprowadzone w artykule analizy dotyczą tworzenia się izotopii poznania w tekście Pascala oraz jej związków z innymi wątkami tematycznymi (izotopiami), takimi jak niewiedza, szczęście, wiara i miłość.