Wstęp. Asertywność, jako ważny element kompetencji interpersonalnych, jest niezbędna podczas efektywnego rozstrzygania konfliktów. Zawód położnej wiąże się z intensywnymi kontaktami w zespole terapeutycznym, dlatego w tej profesji dostrzega się konieczność wykorzystania postawy asertywnej, która pozwala bronić swojej godności, wyrażać opinie i emocje z szacunkiem do drugiej osoby. Asertywna położna odznacza się pewnością siebie, potrafi osiągnąć zamierzone cele, a w sytuacjach spornych skupia się na problemie szukając odpowiedniego rozwiązania satysfakcjonującego obie strony. Cel pracy. Ocena kompetencji asertywnego rozwiązywania problemów wśród położnych zatrudnionych w wybranych szpitalach na terenie województw: mazowieckiego, podlaskiego, warmińsko-mazurskiego i lubelskiego. Materiał. 153 położne (100% kobiet) zatrudnione w sześciu podmiotach opieki zdrowotnej na terenie Polski środkowo-wschodniej. Średnia wieku: 46,84 lata (SD: 12,44; min: 24 lata; maks: 61 lat; mediana: 50; modalna: 52). Większość badanych (n = 92; 60%) miała wykształcenie średnie medyczne, 20% (32 osoby) ukończyło studia I stopnia, 19% (n = 30) studia magisterskie. Średni czas stażu pracy wyniósł 24,56 lat (SD: 10,16; min: 0,5; maks: 39; mediana: 27; modalna: 28). Zdecydowana większość badanych zatrudniona była na pełny etat (n = 150; 98%). Odsetek zwrotu ankiet wyniósł 74% (153/204). Metody. Dobrowolne i anonimowe badania ankietowe przeprowadzone za pomocą standaryzowanej ankiety – Kwestionariusza Kompetencji Społecznych Położnych (KKSP) opracowanego przez Tomalę oraz Jaworskiego. Kwestionariusz KKSP składa się łącznie z 26 twierdzeń ocenianych w 5-stopniowej skali Likerta. Zawiera również 9 pytań dotyczących danych socjodemograficznych respondentek biorących udział w badaniu, takich jak: płeć, wiek (rok urodzenia), stan cywilny, miejsce stałego zamieszkania, rodzaj ukończonej szkoły, wykształcenie, staż pracy, forma zatrudnienia oraz zajmowane stanowisko. Wyniki. Analiza podskali II Asertywność w sytuacjach konϐliktu zawierająca 5 pytań pokazuje, że położne odznaczają się wysokim poziomem asertywności w rozwiązywaniu problemów. 127 położnych otrzymało wyniki w maksymalnym przedziale punktowym (19–25 punktów). Zaledwie dwie położne, z 153 badanych, uzyskały najniższą punktację (7–12 punktów), a reszta uplasowała się w średniej granicy punktowej (13–18 punktów). Wnioski. 1. Badana grupa położnych odznaczyła się dobrze rozwiniętą umiejętnością asertywnego rozwiązywania problemów i sytuacji konfliktowych. 2. Analiza wyników nie wykazała zależności między poziomem asertywności a wiekiem, wykształceniem, stanem cywilnym, miejscem zamieszkania oraz stażem pracy. 3. Postawa asertywna wśród personelu medycznego pozwala utrzymać dobre relacje w zespole terapeutycznym, jak i w stosunku do pacjenta. 4. Treningi i szkolenia doskonalące umiejętności komunikacyjne wydają się być niezbędne w celu zachowania zdrowych relacji oraz uniknięcia wypalenia zawodowego.
Background. As an important part of interpersonal skills, assertiveness is crucial for effective problem-solving. Since the midwifery profession involves intense interaction between therapeutic team members, it is necessary to be assertive in order to be able to defend your own dignity as well as to express views and emotions with respect for others. An assertive midwife is self-confident, able to meet their goals and, in the case of conflict, focused on the problem searching for a suitable and mutually satisfactory solution. Objectives. The study aimed to assess assertive problem-solving skills of midwives employed in selected hospitals of the Mazowieckie, Podlaskie, Warmian-Masurian and Lubelskie Voivodeships. Material. The study involved a total of 153 midwives (women: 100%) working in six healthcare entities in Central and Eastern Poland. Mean age: 46.84 years (SD: 12.44; min: 24 years; max: 61 years; median: 50; mode: 52). Most study participants (n = 92; 60%) had secondary medical education, 20% (32 persons) had completed first-cycle programmes, and 19% (n = 30) – second-cycle programmes. Mean job tenure amounted to 24.56 years (SD: 10.16 years; min: 0.5 years; max: 39 years; median: 27; mode: 28). A vast majority of the study participants worked full-time (n = 150; 98%). A questionnaire return rate was 74% (153/204). Methods. A voluntary and anonymous questionnaire study carried out with the use of a standardised questionnaire: Midwives’ Social Competence Questionnaire (MSCQ) developed by Tomala and Jaworski. The MSCQ questionnaire comprised a total of 26 statements rated on a fivepoint Likert scale. In addition, it included nine questions on sociodemographic data of the respondents participating in the study: gender, age (year of birth), marital status, place of permanent residence, type of school, education level, job tenure, form of employment, and occupational position. Results. Analysis of Subscale II Assertiveness in situations of conflict, comprising five questions, demonstrated that nurses were highly assertive in problem-solving. As many as 127 midwives scored within the top range of points (19–25 points). Only two midwives out of 153 participating in the study scored within the lowest range of points (7–12 points), while the remaining respondents obtained scores within the middle range of scores (13–18 points). Conclusions. 1. Midwives participating in the study had strong assertive problem-solving and conflict-solving skills. 2. No correlations were found between the level of assertiveness and age, education level, marital status, place of residence, and job tenure. 3. Assertiveness of medical personnel contributes to the maintenance of good relationships between therapeutic team members as well as between them and patients. 4. Trainings and workshops aiming to improve communication skills seems necessary to maintain healthy relationships and prevent burnout.
