Wykorzystanie archeologii industrialnej w badaniach nad dziedzictwem cywilizacyjnym XIX i XX wieku (w świetle wybranych przykładów)

Autor artykułu próbuje zdefiniować określenie „dziedzictwo cywilizacyjne” oraz przywołuje obecne w nauce interpretacje pojęcia „archeologia industrialna”. Omawia genezę archeologii industrialnej, jej zakres i usytuowanie jako odrębnej subdyscypliny. Zwraca uwagę, że badania z zakresu archeologii industrialnej odróżnia od tradycyjnie uprawianej historii gospodarczej oraz historii techniki szerokie wykorzystanie źródeł materialnych pozyskiwanych w oparciu o typowe dla klasycznej archeologii badania terenowe. W artykule jest także mowa o coraz większej roli archeologii industrialnej w postrzeganiu dziedzictwa cywilizacyjnego, kształtowaniu tożsamości lokalnej i pamięci historycznej, jak również o jej znaczeniu w ochronie zabytków związanych z cywilizacyjną aktywnością społeczeństw.

The author of this article attempts to define the expression “civilizational heritage” and refers to the interpretations of the concept of “industrial archaeology” which are present in science. He discusses the genesis of industrial archaeology, its scope and position as a separate subdiscipline. He notes that research on industrial archaeology differs from the traditionally practised economic history and history of technology in the extensive use of tangible resources obtained as part of field research, which is typical for classic archaeology. The article also discusses the increasing role of industrial archaeology in the perception of civilizational heritage, formation of local identity and historical memory, as well as the significance thereof for the protection of monuments connected with civilizational activity of societies.