Strategie radzenia sobie ze stresem osób słabowidzących – rola przekonań na temat świata i własnej skuteczności

Następstwa słabowzroczności dotyczą wielu obszarów funkcjonowania człowieka. W kontekście problemów, jakich doświadczają osoby słabowidzące oraz związanego z nimi stresu, wzrasta znaczenie aktywności zaradczej. W literaturze przedmiotu można odnaleźć niewiele opracowań poświęconych temu zagadnieniu, a już zupełny ich brak zauważa się odnośnie do roli przekonań na temat świata i własnej skuteczności w kształtowaniu radzenia sobie ze stresem osób słabowidzących. W związku z tym celem opracowania stało się określenie zależności pomiędzy strategiami radzenia sobie ze stresem osób słabowidzących a ich przekonaniami na temat świata i własnej skuteczności. W badaniach zastosowano następujące narzędzia badawcze: Inwentarz Mini-COPE Carvera, Kwestionariusz Nadziei Podstawowej (BHI-12) Trzebińskiego i Zięby, Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES) Schwarzera i Jerusalem. Ustalono, że przekonania na temat świata i własnej skuteczności mają znaczenie dla strategii radzenia sobie ze stresem badanych słabowidzących. Najsilniejsze związki zależnościowe określono pomiędzy poszczególnymi strategiami radzenia sobie (oprócz dwóch) a nadzieją podstawową.

The consequences of low vision concern various areas of human functioning. In the context of problems which affect people with low vision and the stress related to them, remedial activities are gaining increasingly more importance. In the literature on the subject, there are few studies devoted to this issue, and the complete lack of them is noticed regarding the role of beliefs about the world and self-efficacy in shaping the coping with stress of low vision people. Consequently, the aim of this research paper is to determine the dependence between stress-coping strategies of people with low vision and their beliefs about the world and self-efficacy. In order to achieve the set goal, Mini-COPE Inventory Measuring Stress-Coping Strategies by Carver, Basic Hope Questionnaire by J. Trzebiński and Zięba and The Generalized Self-Efficacy Scale by Schwarzer and Jerusalem were utilized for the research. It has revealed that beliefs about the world and self-efficacy are of relevance for the strategies of coping with stress among people with low vision. The strongest dependency relationships have been specified between the coping strategies (except for two of them) and basic hope.