Obraz „Matka Boska z Dzieciątkiem z różą w ramie relikwiarzowej” z XV wieku ze skarbca bazyliki Mariackiej w Krakowie. Nowe spojrzenie na proweniencje warsztatowe na podstawie techniki i technologii wykonania dzieła

Celem opracowania jest przedstawienie wyników badań i przeprowadzonych prac konserwatorskich obrazu pt. Matka Boska z Dzieciątkiem z różą w ramie relikwiarzowej datowanego na XV wiek, wchodzącego w skład kolekcji sztuki bazyliki Mariackiej w Krakowie. Ze względu na znikome informacje o obrazie, jego historii i pochodzeniu przystąpiono do przeprowadzenia badań konserwatorskich, korzystając z zasobów nauk humanistycznych, paleografii, badań fizyko-chemicznych czy analizy procesu projektowego (porównanie z innymi obrazami pochodzącymi z warsztatów krakowskich datowanych na mniej więcej XV wiek). Badania udowodniły przynależność obrazu do warsztatu Mistrza retabulum z Maciejowic. Przynależność warsztatową udowadnia analiza porównawcza stosowanych w malarstwie gotyckim szablonów twarzy i poznanie składu pierwiastkowego pigmentów tzw. ziemnych. Ponadto badania przyczyniły się do określenia stanu zachowania, wskazania czynników niszczących, przekształceń i nawarstwień. Miało to wpływ na przemyślane i dostosowane do obrazu postępowanie konserwatorskie, z troską o to, co oryginalne i stanowiące o wysokiej wartości artystycznej omawianego dzieła zabytkowego.

The aim of this study is to present the results of the research and conservation work carried out on the painting Virgin and Child with a Rose in a Reliquary Frame dated to the fifteenth century, which is part of the art collection of St Mary’s Basilica in Kraków.Given the paucity of information about the painting, its history and origin, conservation research was undertaken using the resources of studies undertaken in various fields: the humanities, palaeography, physico-chemistry, as well as an analysis of the painting process (a comparison with other paintings from workshops in Kraków dating to around the fifteenth century). The research has confirmed that the painting came from the workshop of the Master of the Retabulum of Maciejowice. A comparative analysis of the facial models used in Gothic painting and knowledge of the composition of the so-called earth pigments has proven its connection to this workshop. In addition, the research contributed to determining the state of preservation, identifying destructive influences, transformations and overpaintings. This has contributed to a well-considered conservation procedure adapted to the painting, with careful attention paid to what is original and constitutes the high artistic value of the monumental work in question.