Projekt „Common Goals – Common Ways” jako przykład aktywizacji grupy Romów zagrożonych wykluczeniem społecznym i ekonomicznym

W związku z coraz słabszym zainteresowaniem instytucji edukacyjnych tak potrzebnym współcześnie kształceniem zawodowym oraz nawiązywaniem i utrzymywaniem przez szkoły zawodowe kontaktu z podmiotami rynku pracy, jak również potrzebą świadomego planowania kariery zawodowej uczniów, podjęto badania dotyczące aktywizacji grup najbardziej zagrożonych wykluczeniem społecznym i ekonomicznym - Romów. Badania realizowano w latach 2012-2014 w trzech krajach: w Niemczech (głównie przykłady z Bawarii), w Szkocji oraz w Polsce. Dotyczyły one szkolnictwa zawodowego oraz możliwości transferu innowacji w kontekście docelowej aktywizacji mniejszości romskiej na Węgrzech. W tym celu wykorzystano prace badawcze prowadzone w ramach międzynarodowego projektu „Common Goals - Common Ways”, pokazując rolę i zadania poszczególnych partnerów zagranicznych w przygotowaniu, testowaniu oraz wdrażaniu programu kształcenia Romów w kontekście ich przyszłej aktywizacji zawodowej. Pomimo różnych uwarunkowań kulturowych, społecznych, ekonomicznych oraz integracyjnych edukacja młodych Romów, a zwłaszcza usuwanie wszelkich barier edukacyjnych, stanowi najważniejszy aspekt przyszłej aktywizacji zawodowej, rozwoju motywacji i kształtowania postaw przedsiębiorczych mniejszości romskiej w wielu krajach Unii Europejskiej, w tym na Węgrzech i w Polsce.

The Roma ethnic minority in Poland (of about 25,000 representatives), as in other European countries, is a group at risk of social exclusion. This negative phenomenon particularly concerns the long settled and poorest Polish Roma in the Malopolskie Voivodeship. In 2004 state authorities commenced public actions to raise their standard of living to the level of the Polish majority. These were implemented recently in the “Program for the Roma community in Poland” for the years 2004-2013. In the article, the author considers public action taken during the “Program for the Roma commu nity in Poland” as a tool to fight the social and economic exclusion of the Roma in the Malopolskie Voivodeship. The aim of this article is to analyse and evaluate actions and their effectiveness, conducted by state authorities, during the program for the Roma in Malopolska. In order to achieve this goal, in the article, the author analyses data from statistical reports on the implementation of the “Program for the Roma community in Poland” for the years 2004 - 2012 and compares them with the results of her own research on the standard of living of the Roma in Malopolska. The research was carried out in 2013 using the method of a diagnostic survey, on a research group of 197 adult Roma. The analysis shows that, of all the actions implemented during the program, the most effective are those in the field of education. The efficiency of the public activities carried out to improve the living conditions of the Roma, despite the fact that they consume significant resources, is very low. Further evidence of this is also the low standard and poor furnishing (basic infrastructure) of many Roma households. Instead, for the author, the most worrying is the very low interest of the beneficiaries of the program (mainly Labour Offices) in the fight with a very high level of unemployment among the Roma in Malopolska (approx. 90%).