Wybrane determinanty przedsiębiorczości indywidualnej – zarys stanu badań

Przedsiębiorczość indywidualna jest jednym z ważniejszych czynników rozwoju społeczno- gospodarczego regionów w rożnej skali układów przestrzennych oraz istotnym sposobem uelastyczniania rynku pracy. Studia specjalistycznej literatury jednoznacznie wskazują na istnienie wielu determinant wpływających na skłonność jednostki do samo zatrudnienia. Są to zarówno kwestie ekonomiczne (np. poziom rozwoju gospodarczego, sytuacja na rynku pracy, polityka fiskalna), jak i pozaekonomiczne (np. płeć, wiek, wykształcenie, stan cywilny, posiadanie dzieci, wcześniejsze doświadczenie na rynku pracy). Celem autorki artykułu jest dokonanie przeglądu krajowych i zagranicznych prac teoretycznych, poświęconych determinantom przedsiębiorczości indywidualnej, a także syntezy wyników badań, weryfikujących wpływ czynników pozaekonomicznych na poziom samozatrudnienia. Przeprowadzone badania literaturowe, dotyczące roli czynników ekonomicznych w podejmowaniu samozatrudnienia wskazują, że w ujęciu międzynarodowym jego poziom pozostaje przede wszystkim w ścisłym związku z wartością PKB. W grupie czynników pozaekonomicznych dowiedziono zaś znaczącego wpływu płci, wieku, stanu cywilnego oraz poziomu wykształcenia na skłonność do rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Individual entrepreneurship is among the key factors of social and economic development of regions in various scales of spatial settings. It is also an important way of increasing the flexibility of the labor market. Specialist literature clearly shows that there is a multitude of determinants influencing an individual’s willingness to become self-employed. They include both economic factors (e.g. the level of economic development, labor market situation, fiscal policy) and non-economic ones (e.g. the person’s gender, age, education level, marital status, whether or not the person has children, the person’s previous experience on the labor market). This paper serves the following purposes: a review of Polish and foreign theoretical studies on the determinants of individual entrepreneurship; a synthesis of the findings of studies verifying the impact of non-economic factors on an individual’s decision to become self-employed. Literature studies on the economic factors’ role on individuals’ decision to become self-employed show that, internationally, the scale of self-employment is essentially in close correlation with the GDP. Among the non-economic factors, gender, age, marital status and education level have been demonstrated to significantly influence the willingness to start one’s own business.