Miejsce zamieszkania a akceptacja osób z niepełnosprawnościami

Akceptacja osób z niepełnosprawnościami w społeczeństwie może być rozumiana jako jeden z warunków osiągnięcia równego traktowania, rzeczywistego udziału  w życiu społecznym oraz rozwoju osobistego i wysokiej jakości życia tej grupy (Kazanowski, Żyta 2020). Może być analizowana pod kątem różnych czynników, zarówno zewnętrznych (demograficznych), jak i wewnętrznych. W pracy – stanowiącej część szerszego projektu badawczego – przedstawiono wyniki analizy zależności między miejscem zamieszkania a poziomem akceptacji osób z niepełnosprawnością. Wykorzystano założenia „modelu opartego na miejscu”, który uznaje lokalizację za istotny czynnik socjalizacji i tworzenia postaw (Carter i in. 2016). W badaniu wykorzystano Skalę Akceptacji Niepełnosprawności, która składa się z 27 stwierdzeń i jest narzędziem do pomiaru poziomu akceptacji osób niepełnosprawnych w trzech wymiarach: (1) akceptacji wsparcia udzielanego osobom z niepełnosprawnością; (2) akceptacji włączania osób z niepełnosprawnością w instytucje życia społecznego; (3) akceptacji kompetencji osób z niepełnosprawnością do funkcjonowania w rolach społecznych. Badaniami objęto 313 osób, w tym 156 kobiet (49,84 proc.) i 157 mężczyzn (50,16 proc.) reprezentujących trzy typy środowisk zamieszkania: wieś, małe miasto i duże miasto. Wyniki badań ujawniły, że respondenci deklarowali najwyższy poziom akceptacji w zakresie włączania osób z niepełnosprawnością w instytucje życia społecznego (wymiar 2), natomiast akceptacja ich kompetencji do funkcjonowania w rolach społecznych (wymiar 3) była na najniższym poziomie. Ponadto zaobserwowano istotne statystycznie różnice pomiędzy grupami wyodrębnionymi ze względu na miejsce zamieszkania w zakresie natężenia akceptacji dla włączania osób niepełnosprawnych w instytucje życia społecznego.

The acceptance of people with disabilities in society can be understood as one of the conditions for achieving equal treatment, real participation in social life and personal development, and high quality of life for this group (Kazanowski, Żyta 2020). It can be analyzed in terms of various factors, both external (demographic) and internal. This study, which is part of a larger research project, presents the results of an analysis of the relationship between the place of residence and the level of acceptance of people with disabilities. The assumptions of the 'place-based model' were used, which recognises location as an important factor in socialisation and a product of attitudes (Carter et al. 2016). The study used the Disability Acceptance Scale, which consists of 27 statements and is a tool to measure the level of acceptance of people with disabilities in three dimensions: (1) acceptance of the support given to people with disabilities; (2) acceptance of the inclusion of people with disabilities in institutions of social life; (3) acceptance of the competence of people with disabilities to function in social roles. The research involved 313 people, including 156 women (49.84%) and 157 men (50.16%) representing three types of living environments: rural, small town and big city. The research results revealed that respondents declared the highest level of acceptance for including disabled people in institutions of social life (dimension 2), while acceptance of their competences to function in social roles (dimension 3) was at the lowest level. Moreover, statistically significant differences were observed between groups divided by place of residence in terms of the intensity of acceptance for the inclusion of people with disabilities in institutions of social life.