Zachowania zdrowotne rodziców dzieci z nadwagą i otyłością

Wstęp: Szczególnie istotnym czasem w kształtowaniu zachowań zdrowotnych w zakresie prawidłowej diety i aktywności fizycznej jest okres pokwitania. Wykształcone w tym okresie nawyki są powielane w dalszych latach życia.Cel: Celem pracy było określenie związku zachowań zdrowotnych rodziców z aktywnością ruchową dzieci z nadmierną masą ciała.Materiał i metody: Badania przeprowadzono w okresie od listopada 2015 roku do marca 2016 roku w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie wśród 88 rodziców, których dzieci chorują na nadwagę i otyłość. Wykorzystano w tym celu metodę sondażu diagnostycznego oraz podstawowe pomiary antropometryczne (masa i wysokość ciała). Narzędzia badawcze stanowiły Inwentarz Zachowań Zdrowotnych (IZZ) autorstwa Juczyńskiego, autorski kwestionariusz ankiety, antropometr oraz waga Tanita BF-350. Do opisania wyników wykorzystano podstawowe statystyki opisowe, różnice między zmiennymi weryfikowano przy pomocy testu niezależności χ2. Przyjęto poziom istotności p<0,05.Wyniki: Aż 32 rodziców dzieci z nadmierną masą ciała (36,36%) również miało nadwagę, podczas gdy 28 (31,82%) utrzymywało masę ciała w granicach normy. Znaczny odsetek badanych, bo 33 rodziców (37,50%) stwierdziło, że w ich rodzinie nie ma zwyczaju uprawiania sportu, a mniej niż połowa dzieci (n=36; 40,91%) regularnie uczestniczyła w zajęciach wychowania fizycznego. Dzieci rodziców, których BMI wskazywało normę istotnie częściej regularnie uczestniczyły w zajęciach wychowania fizycznego, niż dzieci pozostałych rodziców (p<0,001). Średnia liczba punktów uzyskanych przez badanych w kwestionariuszu IZZ wynosiła 70,81 (Odch. St.=22,41 pkt.). Rodzice najwyżej ocenili swoje zachowania zdrowotne w podskali „pozytywne nastawienie psychiczne (Śr.=18,01; Odch. St.=5,77 pkt.), najniżej zaś – „praktyki zdrowotne”, w skład których zalicza się m.in. aktywność ruchową (Śr.=17,24; Odch. St.=6,21 pkt.).Wnioski: Działania z zakresu promocji zdrowia powinny być realizowane przez szkoły przy aktywnym udziale rodziców. Należy realizować programy edukacyjne z zakresu prawidłowego żywienia i aktywności fizycznej, rozszerzając i pogłębiając wiedzę na ten temat.

Introduction: The period of puberty is especially important in the shaping of behaviours with respect to adequate diet and physical activity. Habits established during this period are repeated later in life.Aim of the study: The purpose of the thesis was to determine the extent of influence of parents’ health behaviour on the physical activity of children with an excess body mass problem.Material and methods: The research was conducted in the period from November 2015 to March 2016 at the University Children’s Hospital of Cracow among 88 parents whose children suffer from overweight and obesity. For this purpose, the research used the diagnostic survey method and the measurement method (body mass and height). The research tools included the Health Behaviour Inventory (HBI) by Juczyński, an authorial survey questionnaire, an anthropometer and the Tanita BF350 scales. Basic descriptive statistics were used to describe the results, the differences between variables were verified using the χ2 test of independence. The materiality level was assumed to be p<0.05.Results: As many as 32 parents of children with excess body mass (36.36%) were overweight as well, while 28 (31.82%) kept their body mass within the norm. A large proportion of the respondents, 33 parents (37.50%), stated that it was not customary to do sports in their family, and less then a half of the children (n=36; 40.91%) regularly participated in physical education classes. Children of the parents whose BMI was normal participated in physical education classes significantly more often than children of the other parents (p<0.001). The average number of points obtained by the respondents in the HBI questionnaire equals 70.81 (SD=22.41 pp). Parents rated their health behaviour the highest on the “positive psychical attitude” subscale (avg. 18.01; SD=5.77 pp), and the lowest on the “health practices” subscale, which includes e.g. physical activity (avg. 17.24; SD=6.21 pp).Conclusions: Health promoting activities shaping health behaviours should be performed by schools, with an active participation of parents. It is necessary to carry out educational programmes in the area of adequate nutrition and physical activity, which would expand knowledge of the problem.