Zmiana roli i znaczenia bibliotek oraz informacji naukowej w dobie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2

This study aims to maintain an overview of the functioning of libraries during a pandemic. and show significant changes in their role and importance. In addition, the aim of the work was to prove that in the traditional approach to interpersonal communication, libraries guarding knowledge and science, in the collision with modern technologies and a huge acceleration in the transmission of large amounts of information, must especially care for education and promote appropriate information behaviors among information users. The study mainly used the method of observation and analysis of available statistical data, literature sources and legal documents, guidelines and instructions as well as normative documents adopted during the pandemic. All changes in the functioning of libraries at that time were described on the websites of libraries in Poland and around the world and in scientific publications. Results: There was presented changes in the role and importance of libraries and scientific information in the pandemic era. Weaknesses were diagnosed in remote work of libraries, examples of good practices and recommendations were given, as well as ways of dealing with similar adversities in the world of libraries. Changes in the world of information have also been identified, including the phenomenon of infodemic. The methods of working in an epidemic emergency were verified and it was shown what new tasks and roles the library can play. Different areas of library functioning and scientific information during a pandemic were analyzed. As a result of the conducted research, it has been proved that the tasks and functions of libraries have changed significantly. More importance in the functioning of libraries was assigned to their digitization. The use of electronic tools in the work of librarians and in communication with users has also increased. Libraries had to come into contact with the reader, not only as a user of the library, but also a user of social media lost in the information chaos and overwhelmed with infodemic, at this difficult time for him. More and more perfect information and communication technologies have made it possible to use many methods of remote work and user service in the event of a virus threat. There has been a shift in the role and importance of libraries and scientific information as a result of the pandemic.

Niniejsze badanie miało na celu zarejestrowanie, jak funkcjonowały biblioteki w czasie pandemii oraz pokazanie istotnych zmian ich roli i znaczenia. Ponadto celem pracy było dowiedzenie, że w komunikacji międzyludzkiej biblioteki w tradycyjnym ujęciu, stojące na straży wiedzy i nauki, w zderzeniu z nowoczesnymi technologiami oraz ogromnym przyspieszeniem w zakresie przekazywania dużych ilości informacji, muszą szczególnie dbać o edukację i promowanie właściwych zachowań informacyjnych wśród użytkowników informacji. W badaniu wykorzystano przede wszystkim metodę obserwacji oraz analizy dostępnych danych statystycznych, źródeł literaturowych oraz dokumentów prawnych, wytycznych i instrukcji oraz dokumentów normatywnych przyjętych na czas pandemii. Wszystkie zmiany w zakresie funkcjonowania bibliotek w tym czasie opisywane były na stronach internetowych bibliotek w Polsce i na świecie oraz w publikacjach naukowych. Wskazano na zmianę roli i znaczenia bibliotek oraz informacji naukowej w dobie pandemii. Zdiagnozowano słabe strony w pracy zdalnej bibliotek, podano przykłady dobrych praktyk i zaleceń oraz sposoby na radzenie sobie z podobnymi przeciwnościami. Zidentyfikowano także zmiany w świecie informacji, w tym zjawisko infodemii. Zweryfikowano metody pracy w stanie zagrożenia epidemicznego i pokazano, jakie nowe zadania i role może pełnić biblioteka. Przeanalizowano różne obszary funkcjonowania bibliotek oraz informacji naukowej w czasie pandemii. W wyniku przeprowadzonych badań dowiedziono, że zadania i funkcje bibliotek uległy dużym zmianom. Większe znaczenie w funkcjonowaniu bibliotek przypisano ich cyfryzacji. Zwiększyło się także wykorzystanie narzędzi elektronicznej w pracy bibliotekarzy oraz w komunikacji z użytkownikami. W tym trudnym dla czytelnika czasie biblioteki musiały wejść w kontakt z nim już nie wyłącznie jako użytkownikiem biblioteki, ale także zagubionym w chaosie informacyjnym i ogarniętym infodemią użytkownikiem mediów społecznościowych. Coraz doskonalsze technologie informacyjno-komunikacyjne pozwoliły na wykorzystanie wielu metod pracy zdalnej i obsługi użytkownika w sytuacji zagrożenia wirusem. Nastąpiła zmiana roli i znaczenia bibliotek i informacja naukowej.