ODPOWIEDZIALNOŚĆ PODMIOTÓW ZBIOROWYCH NA NOWYCH ZASADACH A OBECNE ROZWIĄZANIA PRAWNE. WYBRANE ZAGADNIENIA

Celem artykułu jest porównanie dotychczasowych regulacji w zakresie odpowiedzialności podmiotów zbiorowych z rozwiązaniami zaproponowanymi w rządowym projekcie ustawy oraz ich ocena. Konieczność zmian wynika z niskiej efektywności dotychczasowych rozwiązań prawnych, jak również z potrzeby dostosowania przepisów do wymogów formułowanych przez OECD oraz konwencje międzynarodowe, których Polska jest stroną. Projekt znosi między innymi konieczność uprzedniego skazania osoby fizycznej oraz znacznie modyfikuje kary i środki karne, które mogą być zastosowane wobec podmiotu zbiorowego. Autorka rozpoczyna rozważania od przedstawienia definicji podmiotu kolektywnego na gruncie obecnych i przyszłych rozwiązań. Następnie poddaje analizie konstrukcje związane z popełnieniem przestępstwa przez szeroko rozumiane osoby prawne i zakres odpowiedzialności w związku z uzyskaniem korzyści majątkowych, ze szczególnym uwzględnieniem kar i środków karnych. W konkluzji autorka wyciąga określone wnioski i przedstawia postulaty de lege ferenda.

The main purpose of this paper is to compare and assess the current regulations in Polish law regarding corporate liability with the arrangements proposed in the government’s new draft bill. There is a need for amendment due to the low efficiency of the existing legal provisions, and to adapt the Polish regulations to the requirements of the OECD and international conventions to which Poland is a party. The draft bill eliminates the need for the culpable individual’s previous conviction and brings in a significant modification in the penalties for corporate liability. I begin by giving the current and prospective definition of podmiot kolektywny (a collective entity, viz. a corporation) in Polish law, and proceed to the analysis of the legal constructs associated with offences committed by corporations in the broad sense of the term, and the scope of corporate liability in connection with a corporation’s acquisition of property benefits, with particular emphasis on penalties and punitive measures. I sum up by presenting my conclusions and postulates for the changes in Polish law needed in this respect.