Cele mediacji a dobór i stosowanie strategii i technik mediacyjnych przez mediatorów w sporach cywilnych – sprawozdanie z badań (część I)

Studies of understanding and identification of mediation objectives, strategies and techniques and the effectiveness of mediation proceedings are justified from the cognitive and practical perspectives. The aim of this paper is to present the report of an empirical study, devoted to the subject matter mentioned above, conducted by the author as part of the scientific activity financed by the Polish National Science Centre. The paper is complex in nature – it deals with the research, concept and methodological threads. The empirical study was conducted in Poland, with Polish mediators participating in it, providing mediation services mainly in one of the Mediation Centres operating at District Chambers of Legal Advisors, making up the National Network of Legal Advisor Mediation Centres. However, considering the universal and utilitarian nature of the issue in hand, the comparative potential, originality and cognitive value of the study findings may be of interest to both Polish and international scientists and practitioners of mediation as an amicable form of holistic legal dispute management. Given the scope and depth of the issues addressed, the article is divided into three parts. This text (which constitutes part I) presents the subject, scope and objectives of the study and the general research hypotheses, followed by the course of the research and the major methodological assumptions, including the main empirical research tools: a survey questionnaire and an interview scenario.

Prowadzenie badań nad rozumieniem i identyfikacją celów mediacji, wykorzystywanymi strategiami i technikami mediacyjnymi oraz efektywnością postępowań mediacyjnych ma istotne uzasadnienie poznawcze i praktyczne. Celem artykułu jest przedstawienie sprawozdania z badań empirycznych, poświęconych wymienionej problematyce, przeprowadzonych przez autora w ramach działania naukowego, sfinansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. Artykuł ma złożony charakter, podjęto w nim zarówno wątki naukowo-badawcze, koncepcyjne, jak i metodologiczne. Prezentowane badania empiryczne przeprowadzone zostały w Polsce, z udziałem polskich mediatorów, świadczących usługi mediacyjne przede wszystkim w ramach jednego z ośrodków mediacji funkcjonujących przy Okręgowych Izbach Radców Prawnych, tworzących tzw. Ogólnopolską Sieć Ośrodków Mediacji Radców Prawnych. Mając na uwadze uniwersalność i utylitarność podejmowanych zagadnień, ich potencjał komparatystyczny oraz oryginalność i wartość poznawczą uzyskanych wyników badań, mogą one zainteresować nie tylko krajowych, lecz także unijnych czy międzynarodowych przedstawicieli nauki i praktyki mediacji jako polubownej formy holistycznego opanowywania sporów prawnych. Zważywszy na zakres i stopień szczegółowości podjętych zagadnień, artykuł składa się z trzech części. W niniejszym tekście (stanowiącym część I) zaprezentowany został przedmiot, zakres i cele badań oraz generalne hipotezy badawcze, a następnie przebieg badań i najważniejsze założenia metodologiczne, w tym główne, empiryczne narzędzia badawcze: kwestionariusz ankiety i scenariusz wywiadu.