Kilka uwag na temat uporczywego nękania na tle wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 r. (III KK 266/20, LEX nr 2508786)

Przedmiotem opracowania jest problematyka związana z przestępstwem uporczywego nękania (art. 190a § 1 Kodeksu karnego), a w szczególności z jego stroną podmiotową. Zasadniczą kwestią, do której odniósł się Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku, były motywy działania sprawcy uporczywego nękania. Sąd Najwyższy uznał, że do znamion czynu z § 1 art. 190a Kodeksu karnego nie należy cel działania sprawcy, tj. fakt, że strona podmiotowa tego typu przestępstwa nie ma charakteru kierunkowego. Motywacja sprawcy jest irrelewantna z punktu widzenia znamion tego czynu, jego sprawca może działać w różnym celu. W związku z tym, że nękanie musi być uporczywe oraz musi prowadzić do określonego skutku, sprawca powinien zarówno swoją świadomością, jak i wolą obejmować te elementy stanu faktycznego. Realizacja celu, który sam w sobie nie zasługuje na negatywną ocenę, środkami stanowiącymi uporczywe nękanie innej osoby prowadzące do wzbudzenia w niej poczucia zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub naruszające jej prywatność może wypełniać znamiona przestępstwa z art. 190a Kodeksu karnego. Autorka odniosła się do problemu zamiaru i motywacji sprawcy uporczywego nękania, podzielając pogląd sformułowany przez Sąd Najwyższy w obu tezach wyroku.

The subject of the commentary are issues related to the crime of persistent harassment (Article 190a § 1 of the Criminal Code), in particular, its subjective side. The essential issue referred to by the Supreme Court in the justification of the judgement were the motives of the perpetrator of persistent harassment. The Supreme Court held that the elements of the act from § 1 of Article 190a of the Criminal Code do not include the purpose of the perpetrator’s action, i.e. the fact that the subjective side of this type of crime is not directional. The motivation of the perpetrator is irrelevant from the point of view of the elements of this act, its perpetrator may act for different purposes. Since the harassment must be persistent and must lead to a specific result, the perpetrator should include these elements of the factual elements both in his/her consciousness and will. The realization of an aim, which in itself does not deserve a negative assessment, by means that could be considered as persistent harassment of another person, and that could lead a person to a sense of threat, humiliation or anguish, or violating the privacy, may fulfil the elements of the crime of Article 190a of the Criminal Code. The author referred to the problem of intention and motivation of the perpetrator of persistent harassment, sharing the view formulated by the Supreme Court in both theses of the judgement.