Nauka o stosunkach międzynarodowych w koncepcji Ludwika Ehrlicha

Celem artykułu była odpowiedź na następujące pytania: jak Ludwik Ehrlich rozumiał naukę o stosunkach międzynarodowych oraz, jeśli w swoim podejściu reprezentował jakąś teorię stosunków międzynarodowych, to jaka to była teoria? Na podstawie tzw. podejścia kontekstualnego, rozwijanego w ramach studiów nad historią idei, zakładającego, że poszczególni uczeni w swoim dorobku odzwierciedlają epokę, w której żyją, w pracy postawiono dwie hipotezy: lwowski uczony (1) rozumiał naukę o stosunkach międzynarodowych jako interdyscyplinarny obszar wiedzy oraz (2) podążał za teoriami rozwijanymi w jego czasach: liberalnym internacjonalizmem i realizmem klasycznym. W pierwszej części tekstu zaprezentowano biografię Ehrlicha pod kątem jego związków ze wspomnianą dyscypliną. Następnie omówiono koncepcję nauki o stosunkach międzynarodowych tego badacza. W artykule przyjęto strategię badawczą studium przypadku oraz zastosowano metodę jakościowej analizy tekstu. Część pierwsza wykorzystuje opracowania naukowe, a źródłem danych w drugiej części była monografia pt. Wstęp do nauki o stosunkach międzynarodowych (1947). We wnioskach wskazano na potwierdzenie pierwszej hipotezy, gdyż rozważania Ehrlicha o interdyscyplinarności nauki o stosunkach międzynarodowych wpisują się w dominującą w międzywojniu perspektywę. Jednocześnie nie udało się potwierdzić drugiej hipotezy, ponieważ Ehrlich nie przedstawił jasnej i spójnej teorii stosunków międzynarodowych. Zamiast podążania za dominującymi wówczas stanowiskami teoretycznymi występują w jego myśli, poza dwoma typowymi dla tego okresu, elementy różnych koncepcji np. teorii społeczności międzynarodowej. Z uwagi na to, że część z tych idei wyprzedza o dekadę i więcej epokę, w której Ehrlich pisał, niezbędna jest analiza całości dorobku tego badacza pod kątem tego, na ile takie innowacyjne myślenie było u niego ugruntowane.(abstrakt oryginalny)

The article aims to address the following questions: how did L. Ehrlich perceive the study of international relations, and, if he embraced a specific theory of international relations in his investigative approach, which theory actually was it? In line with the so-called contextual approach, developed within the framework of the studies on the history of ideas, assuming that respective academic investigators should effectively reflect in their research the times in which they actually live, the two hypotheses were put forward, i.e. (1) Ehrlich construed the International Relations as an interdisciplinary area of knowledge, and (2) followed the theories being developed in his own time, i.e. liberal internationalism and classical realism. The first part of the text focuses on Ehrlich's biography in terms of how he actually related himself to the above-referenced area of knowledge. Then his concept of the International Relations is discussed. The Author adopted a case study research strategy, as well as applied the qualitative analysis method in approaching all textual material. The first part of the paper made use of available scientific studies, while the Ehrlich's monograph entitled Introduction to the International Relations (1947) was mined for the second part. In the conclusions section the first hypothesis was upheld, as Prof. Ehrlich's reflections on the interdisciplinary character of the International Relations are actually a part of the dominant perspective embraced in the interwar period. At the same time, the second hypothesis failed to be confirmed, as Ehrlich never in fact put forward a clear and coherent theory of international relations. Instead of following the dominant theoretical positions of his own time, his thought is found to incorporate the components of a diversity of concepts, including not only the two theories typical of that time but also the theory of international society. In view of the fact that some of those ideas appear to be a decade and more ahead of the times when Ehrlich drafted his own works, his entire research must be assessed in terms of the extent to which such innovative thinking was actually espoused by him at the time(original abstract)