Typologia multimodalnego potencjału linii kolejowych zlokalizowanych w strefach podmiejskich największych polskich aglomeracji

W artykule zaprezentowano założenia metodyczne oraz rezultaty typologii linii kolejowych, opisującej współczesny potencjał do wykorzystania kolei w multimodalnych podróżach codziennych między strefami podmiejskimi a obszarami rdzeniowymi największych polskich aglomeracji. Wybór tematu przez autora został uzasadniony występującymi zróżnicowaniami przestrzennymi obsługiwanych przez transport publiczny suburbiów oraz niedobór aktualnych opracowań o charakterze porównawczym. Transport kolejowy, w sytuacji postępującej suburbanizacji, posiada cechy szczególnie sprzyjające jego wykorzystaniu w pasażerskich przewozach aglomeracyjnych. W ostatnich latach obserwowane jest rosnące zaangażowanie kolei w tej dziedzinie. Kluczowym aspektem poruszanym w artykule jest odniesienie do multimodalnego modelu codziennych podróży, który stanowi odpowiedź na niską efektywność miejskich systemów transportowych. Badania objęły 71 linii kolejowych zlokalizowanych w strefach podmiejskich 10 największych aglomeracji miast wojewódzkich: Warszawy, Katowic (konurbacji katowickiej), Krakowa, Gdańska (konurbacji trójmiejskiej), Łodzi, Poznania, Wrocławia, Bydgoszczy z Toruniem, Szczecina i Lublina.

The paper presents methodology and results of the rail lines typology describing a contemporary potential of rail transport usage within a daily multimodal passenger travelling from suburbs to core areas of the biggest Polish agglomerations. A choice of the topic was justified by spatial differentials of the suburbs, served by public transportation. And deficiency of up-to-date and comparative literature was the second reason. Rail transport characteristics, in a situation of suburbanization, are specially favourable for usage as a passenger agglomeration transit. In recent years an increasing role of rail has been observed in this field. A key topic discussed in the article is a multimodal pattern of daily commuting that means an answer to low efficiency of the urban transport systems. The research covered 71 rail lines located within the suburbs of 10 biggest agglomerations of voivodeship capitals: Warsaw, Katowice, Cracow, Gdańsk (Tricity), Łódź, Poznań, Wrocław, Bydgoszcz and Toruń (BiT-City), Szczecin, Lublin.