„Codzienność” była nazwą królestwa normy, reguły, kodeksu. Była siedzibą tradycji, dziedzictwa, nawyku i zwyczaju [...]. Była taka, jaka zawsze była i będzie, bo pewnie inną być nie mogła [...]. [...] Tak było niegdyś. Dziś już tak nie jest.
Przyjmując, po pierwsze, założenie o sprawczej roli jednostki ludzkiej w strukturze społecznej – jej zdolności do produkcji, kreacji społeczeństwa i jego struktur przez dokonywanie wolnych wyborów w danych warunkach brzegowych oraz, po drugie, tezę o przemianach w życiu współczesnej rodziny polskiej, a nie jej kryzysie, autorka przedmiotem rozważań czyni społeczne (re)konstruowanie definicji pojęcia rodzina. Krótki przegląd definicji rodziny funkcjonujących w polskim systemie prawnym, w literaturze przedmiotu, a także definicji małżeństwa w prawie kanonicznym, poprzedza rozważania nad, mocno zakorzenioną od lat 60. XX wieku, definicją rodziny nuklearnej (za twórcę której uznaje się ameryńkańskiego antropologa George’a P. Murdocka) i propozycją definicji rodziny wysuniętą przez Tomasza Szlendaka, która, w jego założeniach, ma umożliwić uwzględnienie współczesnej mozaiki form współżycia ludzi i jednocześnie pokonać ograniczenia definicji Murdocka. Autorka podejmuje próbę ich konfrontacji, przede wszystkim z funkcjonującymi w świadomości społecznej modelami, a także (dominującymi w Polsce) wzorami życia rodzinnego, opierając się na źródłach zastanych oraz wywołanych. Podczas gromadzenia tych ostatnich posłużyła się kilkoma metodami oraz technikami badawczymi. Owocem tego przedsięwzięcia jest m.in. narracja socjowizualna, której autorami są młodzi ludzie, przekazujący – za pośrednictwem fotografii – swoje wyobrażenie o tym, czym jest dla nich rodzina.
“Everyday life” used to be the kingdom of the standard, the principle, the code. It used to be a home to traditions, heritage, habits, and customs [...] It used to be as it had always been because it probably couldn’t have been different [...]. [...] This is what it used to be like. Today, it has changed.
Assuming, firstly, that human beings are the prime movers in the social structure because of their ability to produce, reproduce, create the society and its structures by means of free choices in given boundary conditions, and, secondly, that the contemporary Polish family is facing transformation and not a crisis, the author reflects on the social (re)construction of the definition of the family. The author begins with reviewing the definitions of the family existing in the Polish legislation, in the literature on the subject as well as the definition of marriage in the Canon Law. It is followed by the reflection on the definition of the
nuclear family, which has been deeply rooted in the literature on the subject since the 1960s (the concept is considered to have been developed by the American anthropologist George Peter Murdock) and the definition of the family proposed by T. Szlendak, which will make it possible to consider the diverse forms of human relationships existing nowadays and, at the same time, to overcome the limitations of Murdock’s definition. The paper confronts the above definitions with the models and patterns of the family life present in the social consciousness, referring both to the naturally occurring data and empirical material based on the author’s research. In collecting the latter, the author employed several research methods and techniques. The results include a socio-visual narrative created by young people presenting their ideas of the family by means of photographs.
