(Nie)skuteczność kwot dla kobiet w polskim prawie wyborczym. Odgórne kreowanie procesu rekrutacji politycznej vs „wola ludu” w państwie demokratycznym

Polityka tradycyjnie zdominowana jest przez mężczyzn. W ostatnich latach wzrasta udział kobiet w polityce m.in w wyniku podejmowania ukierunkowanych działań w ramach polityki równościowej. Spośród wielu potencjalnych sposobów takiego oddziaływania najbardziej znany jest mechanizm kwotowy, czasem (błędnie) utożsamiany z parytetem płci. Celem autora niniejszego opracowania jest ukazanie implementacji owego mechanizmu w polskim prawie wyborczym z wykorzystaniem rozwiązań wypracowanych w 2011 roku oraz próba wskazania jego skuteczności z perspektywy wyborów do Sejmu z października 2019 roku. Rozważania, z wpisanymi w nie „antynomiami demokracji”, prowadzone są przez pryzmat — po pierwsze — warunków, jakie spełniać muszą kwoty, aby mechanizm był skuteczny; po drugie — tego, w jakim stopniu takie „odgórne narzucanie liczby uczestniczących w przedsięwzięciu kobiet” jest zbieżne z istotą demokracji rozumianej często jako realizacja „woli ludu”.

Politics is traditionally dominated by men. In recent years, women’s participation has increased as a result of, among other factors, targeted equality policy actions. Among the many possible ways to attain this result the most familiar is the quota mechanism, sometimes (mistakenly) equated with gender parity. Łukasz Wawrowski’s aim in this article is to examine the implementation of this mechanism in the Polish electoral law using solutions developed in 2011, and to indicate its effectiveness from the perspective of the elections to the Sejm in October 2019. Wawrowski uses a double prism to treat the “antinomies of democracy” referred to in the text. First, he discusses the conditions to be met in order for the quota mechanism to be effective. Secondly, he ponders the extent to which such a “top-down imposition of the number of women involved” agrees with the essence of democracy, often understood as the implementation of the “will of the people”.