Struktura czynnikowa i wstępna walidacja Kwestionariusza upodmiotowienia psychologicznego wśród polskich pielęgniarek i położnych oraz Kwestionariusza upodmiotowienia psychologicznego dla pacjentów

WstępArtykuł prezentuje weryfikację struktury czynnikowej oraz wstępną walidację 2 narzędzi: Kwestionariusza upodmiotowienia psychologicznego wśród polskich pielęgniarek i położnych opracowanego przez Spreitzer oraz Kwestionariusza upodmiotowienia psychologicznego dla pacjentów opracowanego przez Schutza i wsp. na podstawie koncepcji Spreitzer. W koncepcji tej upodmiotowienie psychologiczne oznacza wewnętrzną motywację pracownika do kształtowania przekonania o znaczeniu własnej roli w organizacji. Analogicznie upodmiotowienie psychologiczne pacjenta to wewnętrzna motywacja, w której wyniku kształtuje on przekonania o znaczeniu roli pełnionej przez siebie w procesie leczenia. Celem badania były weryfikacje właściwości psychometrycznych polskich wersji kwestionariuszy oraz 4-czynnikowej struktury upodmiotowienia psychologicznego w próbach polskich pielęgniarek i pacjentów.Materiał i metodyBadania przeprowadzono na 29 oddziałach szpitalnych w 15 polskich szpitalach. Wzięło w nich udział 309 osób zatrudnionych na stanowisku pielęgniarki lub położnej w szpitalu oraz 305 pełnoletnich pacjentów. Treść pozycji została przetłumaczona z języka angielskiego przy zastosowaniu metody translacji zwrotnej.WynikiKonfirmacyjna analiza czynnikowa wykazała akceptowalne dopasowanie do danych 3-czynnikowego modelu upodmiotowienia psychologicznego (bez skali Nadawania osobistego znaczenia wykonywanej pracy) w próbie polskich pielęgniarek i położnych oraz modelu 4-czynnikowego w próbie polskich pacjentów. Skale obu narzędzi wykazują wysoką rzetelność. Wstępnie oszacowano także trafność kryterialną skal obu narzędzi.WnioskiPolskie wersje obu narzędzi wykazują zadowalające właściwości psychometryczne. Mogą być stosowane w badaniach pielęgniarek i położnych oraz w badaniach pacjentów.

BackgroundThe article presents the verification of the factor structure and preliminary validation of the following 2 measures: the Psychological Empowerment Instrument among Polish nurses and midwives, developed by Spreitzer, and the Psychological Empowerment Instrument for Patients developed by Schulz et al. based on Spreitzer’s conception. By that theoretical conception, psychological empowerment is an intrinsic motivation manifested in an individual’s orientation to his or her work role. Similarly, the patient’s psychological empowerment is an intrinsic motivation manifested in an individual’s orientation to his or her treatment process. The aim of the study was to test the psychometric properties of the Polish versions of both measures, and to verify the 4-factor structure of psychological empowerment in the samples of Polish nurses and patients.Material and MethodsThe study was conducted at 29 hospital wards of 15 Polish hospitals. The participants included 309 nurses or midwives employed in these hospitals, and 305 adult patients. Items were translated from the original English version using the back-translation method.ResultsThe confirmatory factor analysis showed the acceptable fit of the 3-factor model (without the Meaning) among Polish nurses and midwives, and the 4-factor model among Polish patients. The scales of both measures exhibit high reliability. Preliminary evidence for their criterion validity was also provided.ConclusionsThe Polish versions of both measures show satisfactory psychometric properties, being suitable for the evaluation of the levels of empowerment in nurses, midwives and patients.