Polska pomoc rozwojowa w Republice Mołdawii jako przykład inwestycyjnych działań uzupełniających w państwie niestabilnym

Polską pomoc rozwojową dla Republiki Mołdawii można określić mianem inwestycyjnych działań uzupełniających. Celem artykułu jest oszacowanie jej wielkości i scharakteryzowanie poszczególnych projektów. Poruszana problematyka dotyczy również sposobu wdrażania środków pomocowych, w tym charakterystyki modeli funkcjonowania projektodawców i systemowego podejścia do poszczególnych grantów. Zakres pola badawczego obejmuje lata 2008–2018, a więc cezurę czasową, dla której zebrano materiał źródłowy. W artykule wykorzystano dwie metody badawcze: analizy statystycznej i analizy formalno-prawnej. Postawiono następujące pytania badawcze: jaki jest szczegółowy zakres wdrażania polskiej pomocy rozwojowej w Mołdawii? Jakie modele funkcjonowania projektodawców w zakresie ODA wykształtowały się w Republice? Jakie typy projektów finansowano w ramach ODA w Mołdawii po 2004 r.? Republika Mołdawii pod względem inwestycyjnym jest terenem specyficznym. Realizowane tu projekty odbiegają od wyobrażenia europejskiego, skoncentrowanego wokół przemysłu 4.0 zmierzającego do wdrażania w gospodarce procesów automatyzacji, robotyzacji i zaawansowanych technologii. Większość grantów wdrażanych na trenie Republiki dotyczy tymczasem podstawowych potrzeb o charakterze politycznym, społecznym i gospodarczym. Ich realizacja jest źródłem postępu we wskazanych trzech obszarach, bowiem w wielu przypadkach skoncentrowana jest na zapewnianiu podstawowych potrzeb życiowych. Jeśli nawet kwoty udzielanej przez Polskę pomocy nie są wysokie, to za decydujący należy uznać sam fakt zrealizowania określonej inwestycji.

Polish Development Assistance for the Republic of Moldova can be described as complementary investment activities. The aim of the article is to estimate its size and to characterize individual projects. The discussed issues also concern the method of implementing aid measures, including the characteristics of the models of the project promoters’ functioning and the systemic approach to individual grants. The scope of the research field covers the years 2008–2018. The article uses two research methods: statistical analysis and formal and legal analysis. The following research questions were posed: What is the detailed scope of the implementation of the Polish development aid in Moldova? Which models of functioning of project promoters within ODA have been developed in the Republic of Moldova? What types of projects have been financed by ODA in Moldova after 2004? The Republic of Moldova is a specific area in terms of investment. The projects implemented here differ from the European image, which is focused on industry 4.0 aimed at the implementation of automation, robotization and advanced technologies in the country’s economy. Most of the grants implemented in the territory of the Republic concern basic needs of a political, social and economic nature. Their implementation is a source of progress in the three indicated areas, because, in many cases, it is focused on providing basic life needs. Even if the amounts of aid granted by Poland are not high, the fact that a specific investment has been completed should be considered decisive.