Różnicująca rola płci w wyborze preferowanych wartości w grupie młodych katolików

Różnice w poglądach kobiet i mężczyzn zostały uwzględnione w wielu szeroko zakrojonych badaniach porównawczych. Jednym z elementów stanowiących o różnicach międzypłciowych jest preferencja wartości. Shalom Schwartz opracował koncepcję kołowego modelu wartości, a zawarte w nim elementy można opisać w czterech głównych obszarach: przekraczanie siebie, zachowawczość, umacnianie siebie i otwartość na zmiany. Do tej pory nie zbadano różnic międzypłciowych w obrębie preferowanych wartości według teorii Schwartza wśród polskich katolików. Przeprowadzone na grupie 407 młodych, polskich katolików badanie narzędziem PVQ2-M (Portrait Values Questionnaire) autorstwa Schwartza, w polskiej adaptacji J. Cieciucha (2012), ukazało istotne statystycznie różnice pomiędzy badanymi gru-pami płci w obrębie preferowanych wartości. Okazuje się, że dziewczęta i kobiety bardziej niż chłopcy i mężczyźni preferują uniwersalizm (w aspekcie tolerancji i uniwersalizmu społecznego) oraz życzliwość (w dwóch jego aspektach), które składają się na obszar przekraczanie siebie. Chłopcy i mężczyźni na-tomiast osiągają wyższe wyniki na skalach władzy nad zasobami i ludźmi, co składa się na wyższy wynik w obrębie obszaru umacnianie siebie. Uzyskane różnice omówiono z uwzględnieniem różnych perspektyw badawczych. 

Differences in the views of men and women have been taken into account in many large-scale compar-ative studies. One of the elements determining gender differences is value preference. Shalom Schwartz developed the concept of the circular value model, and its elements can be described in four main areas: Self-Enhancement, Conservation, Self-Transcendence and Openness to change. The gender differ-ences within the preferred values according to Schwartz's theory in the group of Polish Catholics have not been studied. A study conducted on a group of 407 young Polish Catholics with the use of the Portrait Values Questionnaire (PVQ2-M) by S. Schwartz, in the Polish adaptation of J. Cieciuch (2012), showed statistically significant differences between the studied sex groups within the preferred values. It turns out that girls and women prefer universalism (in terms of tolerance and concern) and benevolence (in its two aspects) more than boys and men, which make up the area of Self-Transcendence. Boys and men, on the other hand, have higher scores on the power scales (dominance and resources), resulting in a higher score for Self-Enhancement. The obtained differences were discussed taking into account var-ious research perspectives.