Prokuratura a Sejm

Author argues in the article that under the legal status preceding the 2009 amendment to the Act on the Public Prosecutor’s Office, the Sejm’s control over the actions of the Minister of Justice – Prosecutor General found a direct basis in the constitutional norm, which entrusts the Sejm with the control over the Council of Ministers. Under the 2009 prosecution model, where the functions of the Prosecutor General and the Minister of Justice were separated, the Prosecutor General, directing the activities of the prosecution service, was an autonomous body in relation to Council of Ministers, President, Sejm and Senate. The reconnection of the functions of the Minister of Justice and Prosecutor General by the 2016 Act gives the Sejm the possibility of parliamentary control of the Prosecutor General. Author indicates the instruments of parliamentary control emphasizing that the Sejm is entitled only to such powers of control that have been clearly defined in the Constitution and laws. Author justifies the thesis that the diversity of the models of functioning of the prosecutor’s office in Poland, as an institution beyond the framework of the classical Montesquieu classification, does not deprive the Sejm of the right to control the prosecutor’s office, which he realizes with the help of diverse means.

Autorka podnosi w artykule, iż na gruncie stanu prawnego poprzedzającego nowelizację ustawy o prokuraturze z 2009 r., kontrola Sejmu nad działaniami Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego znajdowała bezpośrednią podstawę w normie konstytucyjnej, która powierza Sejmowi kontrolę nad Radą Ministrów. W modelu prokuratury z 2009 r., gdzie funkcje Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości zostały rozłączone, Prokurator Generalny, kierujący działalnością prokuratury, był organem „autonomicznym” na zasadach określonych w ustawie względem Rady Ministrów, Prezydenta, Sejmu i Senatu. Ponowne połączenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego ustawą z 2016 r. daje Sejmowi szerszą możliwość kontroli parlamentarnej Prokuratora Generalnego. Autorka wskazuje instrumenty kontroli parlamentarnej podkreślając, że Sejmowi przysługują tylko takie kompetencje kontrolne, które zostały wyraźnie określone w konstytucji i ustawach. Autorka uzasadnia tezę, iż zróżnicowanie modeli funkcjonowania prokuratury w Polsce jako instytucji wykraczającą poza ramy klasycznej monteskiuszowskiej klasyfikacji, nie odbiera Sejmowi prawa do kontroli prokuratury, a ten realizuje ją przy pomocy zróżnicowanych środków.