Re-disposal of old exploitation wells : potential sources of environmental pollution in abondoned hydrocarbon deposits of the Czech Republic

This article deals with a significant issue of environmental protection of oil and gas deposits that have recently drawn a considerable attention. The presence of old insufficiently sealed or entirely unsealed wells, formerly serving a purpose of oil and natural gas extraction, pose a significant threat to the environment. In the South Moravia region of the Czech Republic (an area of hydrocarbon extraction both in historical and recent times), there is a significant amount (hundreds) of production wells. It is very difficult or often even impossible to find information in archival materials on the cease of extraction from these wells and on the system of abandonment procedures applied. During the recent surveying and re-abandonment works, it was found that many wells had been abandoned inadequately and unprofessionally, and numbers of wells still have not been abandoned at all. This poses a considerable risk to the South Moravian landscape, especially to the sources of drinking water and to agriculture (to the Protected Area of Natural Water Accumulation - CHOPAV, Morava River Quaternary). Furthermore, it is a significant threat to the areas where extremely valuable biotopes occur. This article discusses the possible disposal of these ecological hazards to the areas of hydrocarbon deposit occurrences through recycling of old drawing wells as potential pollution sources of soil and water. Similar problems have certainly appeared in the Polish territory, where intense extraction took place at a far greater number of deposits, and where the wells already operated in the 19th century, in days gone by when there was little knowledge of abandonment procedures and little awareness of proper old well sealing.

W artykule omówiono ważny problem ochrony środowiska w rejonie złóż ropy i gazu, którym ostatnio poświęcano wiele uwagi. Obecność starych, niedostatecznie uszczelnionych lub całkowicie nieuszczelnionych otworów wiertniczych, wcześniej wykorzystywanych do eksploatacji ropy i gazu ziemnego, jest poważnym zagrożeniem. W Czechach, na Południowych Morawach (obszar eksploatacji węglowodorów zarówno w przeszłości jak i obecnie), istnieje bardzo wiele (setki) otworów eksploatacyjnych. W materiałach archiwalnych bardzo trudno (często wręcz niemożliwe) jest znaleźć informacje na temat zarówno sposobu zakończenia eksploatacji w tych otworach, jak i zastosowanych procedur ich likwidacji. W trakcie niedawno prowadzonych badań i prac nad ponowną likwidacją otworów stwierdzono, że wiele z nich było zlikwidowanych nieodpowiednio i nieprofesjonalnie, a niektóre nadal nie zostały zlikwidowane. Stwarza to znaczne zagrożenie dla obszaru Południowych Moraw, w szczególności dla źródeł wody pitnej oraz rolnictwa (Obszar Chroniony Naturalnej Akumulacji Wód- CHOPAV, Czwartorzęd Rzeki Morawy). Co więcej, jest to poważne zagrożenie dla obszaru występowania bardzo cennych biotopów. Artykuł omawia możliwości usunięcia tych ekologicznych zagrożeń na obszarach złóż węglowodorów poprzez recykling dawnych otworów eksploatacyjnych będących źródłem zanieczyszczenia gleb i wód. Podobne problemy z pewnością pojawiają się na obszarze Polski, gdzie intensywnie eksploatowano znacznie więcej złóż, a otwory istniały już w XIX w., w okresie kiedy zarówno wiedza o procedurach likwidacji otworów wiertniczych, jak i świadomość znaczenia właściwego uszczelnienia starych otworów były niewielkie.