Prawo pracowników zdalnych do bycia offline – rozważania prawnoporównawcze

Celem niniejszego opracowania jest określenie genezy oraz zakresu prawa do bycia offline z perspektywy europejskiej, zarówno mając na względzie regulacje prawne i specyficzne źródła prawa pracy w wybranych państwach europejskich, jak i przyjętą 21 stycznia 2021 r. rezolucję Parlamentu Europejskiego wzywającą Komisję Europejską do uregulowania prawa do odłączenia się pracowników w drodze dyrektywy. Rozważania te wzbogacone są analizą prowadzonych na poziomie europejskim badań ankietowych dotyczących warunków świadczenia pracy przy użyciu technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) zarówno przed pandemią, jak i w jej trakcie, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu narzędzi cyfrowych na życie i zdrowie pracowników świadczących pracę w formie zdalnej. Analiza wyników przedstawionych badań zarówno z perspektywy rozwoju technologicznego, jak i sytuacji wywołanej przez pandemię COVID-19, pozwala zidentyfikować istotne zagrożenia dla bezpieczeństwa pracowników zdalnych przede wszystkim w sferze psychospołecznej, co z kolei może prowadzić do wniosku, iż konieczne jest uregulowanie prawa do bycia offline na poziomie europejskim.

The aim of this study is to define the origins and scope of the right to be offline from a European perspective, both with regard to legal regulations and specific sources of labor law in selected European countries and the resolution of the European Parliament adopted on January 21, 2021, calling on the European Commission to regulate the right to disconnect in a separate directive. These considerations are enriched by the analysis of European-level surveys on working conditions of workers using information and communication technologies (ICT) both before and during the pandemic, with particular emphasis on the impact of digital tools on the life and health of remote workers. The analysis of the results of the presented research both from the perspective of technological development and the situation caused by the COVID-19 pandemic, allows to identify significant threats to the safety of remote workers, primarily in the psychosocial sphere, which in turn may lead to the conclusion that it is necessary to regulate the right to be offline at European level.