Regulation of Usury: Justification, Consequences, and Some Lessons from Polish Experience

In this paper we analyse a recent debate on justification of usury regulations and their implications. To investigate the impact of liberal, competition-enhancing policy on usurious practices, we present a case study of the Polish payday loan market after 2008. We also examine the efficacy of usury regulations in Poland. Our study finds that consumer welfare, social welfare, and the risk of exploitation of borrowers are the main arguments for introducing interest caps. We demonstrate that, in pursuit of greater profits, loan companies use additional non-interest fees and commissions as well as bundling, and thereby reduce the transparency of loan agreements. We show that rising competition on the payday loan market is not sufficient to reduce the cost of loans, especially when the efficacy of regulatory control is deficient and unsatisfactory. Therefore, the efficacy of the judicial system can be seen as essential to combat usurious lending.

W artykule zarysowano główne nurty współczesnej debaty naukowej poświęconej zasadności i konsekwencjom regulacji lichwy. Studium przypadku polskiego rynku pożyczek pozabankowych pozwoliło zbadać wpływ liberalnej polityki wspierającej jego konkurencyjność na kształtowanie się praktyk lichwiarskich po 2008 r. Przeanalizowano również skuteczność regulacji antylichwiarskich w Polsce. Ustalono, że wzgląd na dobrobyt indywidualny oraz społeczny, a także ryzyko wyzysku pożyczkobiorców, leżą u podstaw argumentacji za wprowadzaniem ograniczenia maksymalnego oprocentowania kredytów. Wskazano również, że firmy pożyczkowe – w pogoni za większymi zyskami – stosują różnego typu opłaty i prowizje, jak również techniki sprzedaży wiązanej, ograniczając tym samym transparentność umów. Rosnąca konkurencja na rynku pożyczek bankowych nie jest czynnikiem wystarczającym do obniżenia kosztów kredytu, zwłaszcza gdy regulacje są ułomne. W konsekwencji skuteczność i sprawność systemu prawnego mogą być postrzegane jako niezbędne w walce z praktykami lichwiarskimi.