Podstawowe regulacje dostępu do informacji publicznej na poziomie konstytucji I ustaw w porządku prawnym państw członkowskich Unii Europejskiej Basic regulations of access to public information at the constitutional and statutory level in the legal order of European Union member states
Jawność życia publicznego jest filarem rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Jawność działania władzy publicznej jest kluczowym warunkiem funkcjonowania demokracji w państwie, stanowi podstawową wartość państwa prawa oraz mnożnik społecznej kontroli. O istocie prawa do informacji publicznej w polskim systemie prawnym stanowi fakt, iż jest ono uregulowane w treści ustawy zasadniczej. Ustanowienie prawa do informacji publicznej na kartach Konstytucji Rzeczypospolitej umożliwiło obywatelom jego bezpośrednie stosowanie2. W myśl artykułu 61 Konstytucji RP działalność władzy publicznej w Polsce ma charakter jawny, a każdy obywatel ma prawo dostępu do informacji3. Pojęcie jawności życia publicznego i prawa dostępu do informacji rozumiane są jako przywilej obywatela do informacji o sprawach dotyczących działalności władzy, realizacji zadań publicznych i funkcjonowania państwa. Dostęp do informacji publicznej stanowi również jedną z form aktywności obywatelskiej, która przyczynia się do rozwoju demokracji zarówno na szczeblu lokalnym, jak i centralnym. W Polsce kontynuację zasady jawności i prawa dostępu do informacji publicznej, uregulowanych w treści Konstytucji, stanowi ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Ustawa określa, co stanowi informację publiczną, wyróżnia podmioty obowiązane do jej udostępnienia oraz przedstawia formy udostępniania i wnioskowania o informację publiczną. Przegląd polskiego piśmiennictwa naukowego wykazuje mnogość opracowań dotyczących jawności życia publicznego i dostępu do informacji publicznej. Jednakże wskazuje również na brak wyczerpujących tytułów, stanowiących analizę tej materii na gruncie prawa państw członkowskich Unii Europejskiej. W związku z tym celem artykułu, który ma charakter źródłowy, jest przedstawienie sposobu uregulowań dostępu do informacji publicznej, w tym zarówno na poziomie konstytucyjnym, jak i ustawowym. Punktem wyjścia do rozważań w tym opracowaniu będą treści konstytucji państw członkowskich oraz ustaw regulujących dostęp do informacji publicznej w ich aktualnym brzmieniu. Badania obejmą również analizę literatury. Ze względu na przyjętą koncepcję przedmiotem porównań będą wybrane zagadnienia stanowiące odpowiedzi na pytania, czy dostęp do informacji publicznej został uregulowany w przepisach ustawy zasadniczej oraz jak pojęcie informacji publicznej jest określone w ustawie, a także czy regulacje ustawowe stanowią rozwinięcie unormowań konstytucyjnych.
Openness of public life is a pillar of civil society development Openness of public authority is a key condition for the functioning of democracy in the state, it is a fundamental value of
the rule of law and a multiplier of social control. The essence of the right to public information in
the Polish legal system is the fact that it is regulated in the Basic Law. Establishing the right to public
information on the pages of the Constitution of the Republic of Poland enabled the citizens to its direct application. According to Article 61 of the Constitution of the Republic of Poland, the activities
of public authorities in Poland are open and every citizen has the right of access to information. The
concept of openness of public life and the right of access to information are understood as a citizen’s
privilege to information on matters relating to the activities of government, the implementation of
public tasks and the functioning of the state. Access to public information is also one of the forms of
civic activity, which contributes to the development of democracy at both local and central level. In
Poland, the continuation of the principle of openness and the right of access to public information,
regulated by the Constitution, is provided for in the Act on Access to Public Information of 6 September 2001. The act defines what constitutes public information, distinguishes entities obliged to
provide it and presents forms of providing access to and requesting public information. A review
of Polish academic literature reveals a multitude of studies on openness of public life and access to
public information. However, it also indicates the lack of exhaustive titles, constituting an analysis
of this matter on the basis of the law of the Member States of the European Union. Therefore, the
aim of this article, which has a source character, is to present the way of regulating access to public
information, including both constitutional and statutory level. The starting point for the solutions in
this study will be the contents of the constitutions of the Member States and the laws regulating access to public information in their current wording. The research will also include literature analysis.
Due to the adopted concept, the subject of comparison will be selected issues that provide answers
to the questions of whether access to public information has been regulated in the provisions of the
constitution and how the notion of public information is defined in the law, as well as whether the
statutory regulations constitute a development of the constitutional norms.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies
Informacja
SZANOWNI CZYTELNICY!
UPRZEJMIE INFORMUJEMY, ŻE BIBLIOTEKA FUNKCJONUJE W NASTĘPUJĄCYCH GODZINACH:
Wypożyczalnia i Czytelnia Główna: poniedziałek – piątek od 9.00 do 19.00