Kompozycja edukacji, wychowania i sztuki w procesie oswajania nieprzychylnej rzeczywistości w pedagogiczno-artystycznej pracy nauczyciela

This text is an attempt to make teachers interested in art not only in its artistic aspect, but above all, in pedagogical and social aspect. The reason for teachers’ interest in introducing art to the educational process of the young generation was a belief – supported by examples from the past – about the significant value and role of art in everyday life, especially in an increasingly unfavourable reality. Presentation of selected terms from the category of art was intended to bring readers closer to its essence, as well as to the values that can be applied in the education and upbringing of the young generation. While pointing out manifestations of unfavourable reality, there were attempts to underline that the best method of taming, limiting or avoiding any irregularities are undoubtedly education and upbringing implemented by a properly prepared teacher in a conscious and intentional way in an institution such as school. An important aspect of effectiveness of the implemented educational process is conscious involvement of art in all educational areas. This process is aimed at acquiring specific knowledge in the field of art, developing the need for active participation in art and the ability to understand it. It was also noted that the use of art in educational process should not only concern the didactic process as such, but also include extracurricular activities and participation in events of cultural institutions such as museums, cinemas, theatres, galleries, philharmonics.

Celem niniejszego artykułu zainteresowanie środowiska nauczycieli sztuką nie tylko w aspekcie artystycznym, lecz nade wszystko w aspektach pedagogicznym i społecznym. Asumptem do zainteresowania nauczycieli wprowadzeniem sztuki do procesu edukacyjno-wychowawczego młodego pokolenia było przekonanie – poparte przykładami z przeszłości – o znaczącej wartości i roli sztuki w codziennym życiu, szczególnie w coraz bardziej nieprzychylnej rzeczywistości. Prezentacja wybranych określeń z zakresu sztuki ma przybliżyć czytelnikowi jej istotę oraz wartości, jakie mogą zostać zaimplikowane do procesu edukacji i wychowania młodego pokolenia. Wskazując przejawy nieprzychylnej rzeczywistości, starano się zwrócić uwagę na to, że najlepszą metodą oswojenia, ograniczenia czy uniknięcia wszelkich nieprawidłowości jest niewątpliwie świadomie i celowo realizowana edukacja oraz wychowanie w szkole przez odpowiednio przygotowanego nauczyciela. Istotnym aspektem skuteczności realizowanego procesu edukacyjno-wychowawczego jest świadome zaangażowanie sztuki we wszystkich obszarach edukacyjnych. Proces ów ma na celu nabycie określonej wiedzy z zakresu sztuki, wykształcenie potrzeby aktywnego uczestnictwa w sztuce oraz umiejętności jej odczytywania. Zwrócono też uwagę na to, aby wykorzystanie sztuki w procesie edukacyjno-wychowawczym dotyczyło nie tylko stricte procesu dydaktycznego, lecz także aby uwzględniono zajęcia pozalekcyjne i uczestnictwo w ofertach instytucji kultury: muzeów, kin, teatrów, galerii, filharmonii.