Between formalism and flexibility. Dilemmas of the reform of the administrative and court-administrative procedure in Poland from a comparative legal perspective

Administrative law is an area subject to dynamic change; this is due to the specificity of this branch of law, focused on the regulation of social relations established between the individual and public authorities in every sphere of life in which the legislator allowed the state to act. The subject of this study is to present one of the slices of changes in the above reality, namely the reform of administrative proceedings, which entered into force on June 1, 2017. The background of the presented considerations is the thesis of the administrative law crisis. This article focuses on a specific aspect of the above reform. Namely - the issue of challengeability of decisions within the administrative course of instance. Doctrinal positions in this area were presented, a comparative legal perspective was also presented, namely the reform of the Austrian administrative court procedure and the issue of administrative proceedings correlated with this issue. The article ends with conclusions regarding the lack of efficiency and effectiveness of the Polish model of administrative and court-administrative proceedings, especially in the context of the legitimacy of maintaining a model of two-instance administrative proceedings.

Prawo administracyjne to dziedzina podlegająca dynamicznym zmianom; wynika to ze specyfiki tej gałęzi prawa, ukierunkowanej na regulację stosunków społecznych między jednostką a władzą publiczną w każdej sferze życia, w której ustawodawca zezwolił państwu na aktywność. Przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie jednego z wycinków zmian w powyższej rzeczywistości, jakim jest reforma postępowania administracyjnego, która weszła w życie w dniu 1 czerwca 2017 r. Tłem przedstawionych rozważań jest teza o kryzysie prawa administracyjnego. W niniejszym artykule skupiono się na konkretnym aspekcie powyższej reformy – kwestii zaskarżalności decyzji w administracyjnym toku instancji. Przedstawiono stanowiska doktrynalne w tym zakresie, przedstawiono również perspektywę prawnoporównawczą, a mianowicie reformę austriackiej procedury sądowoadministracyjnej oraz związaną z tym zagadnieniem problematykę postępowań administracyjnych. Artykuł kończy się wnioskami dotyczącymi braku sprawności i skuteczności polskiego modelu postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego, zwłaszcza w kontekście zasadności utrzymania modelu dwuinstancyjnego postępowania administracyjnego.