Aktywność społeczna w kształtowaniu budżetu obywatelskiego

W społeczeństwie obywatelskim, samorządność jako forma organizacji społecznej zajmuje jedną z centralnych pozycji. Warunkiem realizacji misji rozwojowej samorządu jest uczestnictwo obywateli i ich współodpowiedzialność za kształt lokalnego życia społecznego. Ostatnio coraz popularniejszą formą partycypacji staje się budżet obywatelski, powodujący bezpośrednie zaangażowanie mieszkańców w proces podejmowania decyzji dotyczących wyboru zakresu zadań publicznych w ramach wyznaczonej puli środków i przejęcia części odpowiedzialności. Celem prezentowanej analizy jest ukazanie dynamiki zaangażowania obywateli w konsultacje, w sprawie kształtowania tej części budżetu miasta na zadania lokalne mieszczące się w kompetencjach samorządu lokalnego, jaką jest budżet obywatelski. Przyjęta hipoteza badawcza zakłada, że budżet obywatelski jest coraz bardziej popularną formą konsultacji, bowiem w swej formule daje mieszkańcom poczucie sprawstwa i podmiotowości w wyrażaniu swoich opinii i preferencji. Empiryczną podstawą analizy są sprawozdania z realizacji budżetu obywatelskiego miasta Radomia od początku jego powstania oraz literatura przedmiotu. Budżet obywatelski jest znakomitym narzędziem edukacji o samorządności, jest elementem konkretnej filozofii funkcjonowania samorządu jako wspólnoty władz i mieszkańców danej jednostki terytorialnej, współdziałających na rzecz jej rozwoju. Przykład miasta Radomia wskazuje, że budżet obywatelski wspomaga, uzupełnia, a niejednokrotnie zastępuje lub zwiększa skuteczność działania administracji publicznej. Przeprowadzone analizy mogą być wskazówką przy doskonaleniu realizacji budżetu Mazowsza.

In civil society, self-government as a form of social organization occupies one of the central positions. The condition for the implementation of the development mission of self-government is the participation of citizens and their co-responsibility for the shape of local social life. Recently, the participatory budget has become an increasingly popular form of participation. Its goal is to directly involve residents in the decision-making process regarding the choice of the selection of public tasks within the designated pool of funds and to assume partial responsibility. The purpose of the presented analysis is to show the dynamics of citizen involvement in consultations on the formation of that part of the city budget on local tasks falling within the competence of local government, which is the civic budget. The adopted research hypothesis assumes that the participatory budget is an increasingly popular form of consultation, because in its formula it gives residents a sense of empowerment and subjectivity in expressing their opinions and preferences. The empirical basis for the analysis are reports on the implementation of the participatory budget of the city of Radom since its inception, and literature on the subject. The participatory budget is an excellent tool for education on self-governance – it is an element of a specific philosophy of functioning of local government – as a community of authorities and residents of a given territorial unit, cooperating for the benefit of its development. The example of the city of Radom indicates that the participatory budget supports, complements and often replaces or increases the effectiveness of public administration. Conducted analysis can be a guideline for improvement of budget implementation in Mazovia.