Jak rozumieć relacje międzygatunkowe?

Pojęcie relacji międzygatunkowych wydaje się zdroworozsądkowo zrozumiałe. Kiedy jednak przyjrzeć mu się dokładniej, okazuje się, że niesie ono wiele różnych niuansów i niejednoznaczności. W niniejszym tekście przedstawiamy rozważania na temat sensu pojęcia – tego, że odnosi się ono do różnych emocji (relacji o charakterze pozytywnym i opresyjnym), że dotyczy zróżnicowanych aktorów (ludzie, zwierzęta, rośliny i inne byty), że nie jest statyczne, ale dynamiczne. Badamy, jak – o ile w ogóle – to pojęcie mieściło się w klasycznych socjologiach: Émila Durkheima czy Herberta Spencera. Wskazujemy, że analizowanie relacji międzygatunkowych wymaga holistycznego i biocentrycznego (wręcz planetarnego) ujmowania świata, w którym uwzględnia się tak dyskurs naukowy, jak i pozanaukowy. Takie podejście pozwala na odnajdywanie pokrewieństwa (kinship) między bytami.

The concept of interspecies relations seems to be clear according to common sense knowledge. However, upon a closer look, it turns out that it carries many different nuances and ambiguities. In this article, we present reflections on the meaning of the concept – that it relates to various emotions (positive and oppressive relationships), that it concerns various actors (people, animals, plants and other beings), that it is not static, but dynamic. We indicate how – if at all – this concept fits into the classical sociologies of Émila Durkheim or Herbert Spencer. We point out that analyzing interspecies relations requires a holistic and biocentric (even planetary) approach to the world in which both scientific and non-scientific discourses are taken into account. This kind of approach allows finding kinship between beings.