Subjectness of Digital Communication in the Context of the Technological Evolution of the Contemporary Society: Threats, Challenges, and Risks

The purpose of this article is to identify the risks, threats, and challenges associated with possible social changes in the processes of digitalization of society and transformations of traditional communication practices, which is associated with the emergence of new digital subjects of mass public communication that form the pseudo structure of digital interaction of people. The primary tasks of the work were to identify the potential of artificial intelligence technologies and neural networks in the field of social and political communications, as well as to analyze the features of “smart” communications in terms of their subjectness. As a methodological optics, the work used the method of discourse analysis of scientific research devoted to the implementation and application of artificial intelligence technologies and self-learning neural networks in the processes of social and political digitalization, as well as the method of critical analysis of current communication practices in the socio-political sphere. At the same time, when analyzing the current digitalization practices, the case study method was used. The authors substantiate the thesis that introducing technological solutions based on artificial intelligence algorithms and self-learning neural networks into contemporary processes of socio-political communication creates the potential for a wide range of challenges, threats, and risks, the key of which is the problem of identifying the actual subjects of digital communication acts. The article also discusses the problem of increasing the manipulative potential of “smart” communications, for which the authors used the concepts of cyber simulacrum and information capsule developed by them. The paper shows that artificial intelligence and self-learning neural network algorithms, being increasingly widely introduced into the current practice of contemporary digital communications, form a high potential for information and communication impact on the mass consciousness from technological solutions that no longer require control by operators – humans. As a result, conditions arise to form a hybrid socio-technical reality – a communication reality of a new type with mixed subjectness. The paper also concludes that in the current practices of social interactions in the digital space, a person faces a new phenomenon – interfaceization, within which self-communication stimulates the universalization and standardization of digital behavior, creating, disseminating, strengthening, and imposing special digital rituals. In the article, the authors suggest that digital rituals blur the line between the activity of digital avatars based on artificial intelligence and the activity of actual people, resulting in the potential for a person to lose his own subjectness in the digital communications space.

Celem niniejszego artykułu jest identyfikacja ryzyk, zagrożeń i wyzwań związanych z możliwymi zmianami społecznymi w procesach cyfryzacji społeczeństwa oraz przekształceniami tradycyjnych praktyk komunikacyjnych, co wiąże się z pojawieniem się nowych cyfrowych podmiotów masowej komunikacji publicznej tworzących pseudostrukturę cyfrowej interakcji pomiędzy ludźmi. Podstawowymi zadaniami pracy była identyfikacja potencjału technologii sztucznej inteligencji i sieci neuronowych w obszarze komunikacji społecznej i politycznej, a także analiza cech komunikacji „inteligentnej” pod kątem jej podmiotowości. Jako optykę metodologiczną w pracy wykorzystano metodę analizy dyskursu badań naukowych poświęconych wdrożeniu i zastosowaniu technologii sztucznej inteligencji oraz samouczących się sieci neuronowych w procesach cyfryzacji społecznej i politycznej, a także metodę krytycznej analizy aktualnych praktyk komunikacyjnych w sferze społeczno-politycznej. Jednocześnie przy analizie aktualnych praktyk digitalizacyjnych zastosowano metodę studium przypadku. Autorzy uzasadniają tezę, że wprowadzenie do współczesnych procesów komunikacji społeczno-politycznej rozwiązań technologicznych opartych na algorytmach sztucznej inteligencji i samouczących się sieciach neuronowych stwarza potencjał dla szerokiego wachlarza wyzwań, zagrożeń i ryzyka, których kluczem jest problem identyfikacji rzeczywistych podmiotów aktów komunikacji cyfrowej. W artykule omówiono również problem zwiększenia potencjału manipulacyjnego „inteligentnej” komunikacji, do czego autorzy wykorzystali opracowane przez siebie koncepcje cyber simulacrum i kapsuły informacyjnej. Artykuł pokazuje, że sztuczna inteligencja i samouczące się algorytmy sieci neuronowych, coraz szerzej wprowadzane do obecnej praktyki współczesnej komunikacji cyfrowej, stwarzają duży potencjał oddziaływania informacyjno-komunikacyjnego na świadomość masową z rozwiązań technologicznych, które nie wymagają już kontroli przez operatorów – ludzi. W efekcie powstają warunki do uformowania hybrydowej rzeczywistości społeczno-technicznej – rzeczywistości komunikacyjnej nowego typu o mieszanej podmiotowości. W artykule stwierdzono również, że w obecnych praktykach interakcji społecznych w przestrzeni cyfrowej człowiek staje przed nowym zjawiskiem – interfaceization, w ramach którego autokomunikacja stymuluje uniwersalizację i standaryzację zachowań cyfrowych, tworzenie, rozpowszechnianie, wzmacnianie i narzucanie szczególnego cyfrowego rytuału. W artykule autorzy sugerują, że cyfrowe rytuały zacierają granicę między aktywnością cyfrowych awatarów opartych na sztucznej inteligencji a aktywnością rzeczywistych ludzi, co skutkuje możliwością utraty przez człowieka własnej podmiotowości w cyfrowej przestrzeni komunikacyjnej.