Komiks w perspektywie edukacyjnej, czyli o formalnej budowie komiksu

Komiks nie zawsze kojarzy się jako gatunek artystyczny popularny w przekazywaniu wiedzy młodym odbiorcom. Jest często traktowany jako lektura przede wszystkim o walorach estetyczno-ludycznych. Zainteresowanie badaczy, zajmujących się książkami posługującymi się ikonotekstem (składającymi się z obrazu i tekstu), kieruje się raczej ku książkom obrazkowym, które uważane są za artefakty posiadające zarówno walory artystyczne, jak i pedagogiczno-edukacyjne (zob. m.in. Cackowska 2017). Uwaga niniejszego artykułu skupia się na komiksie i jego budowie formalnej oraz elementach poetyki. Analizie poddane zostały cechy takie jak: sekwencyjność, ikonotekstowość, narracyjność i dialogowość. Dzięki zastosowaniu metody polegającej na analizie zarówno warstwy werbalnej, jak i wizualnej udało się zauważyć potencjał komiksu jako medium edukacyjnego dla młodych odbiorców, które w atrakcyjny sposób może przekazywać wiedzę niedorosłym czytelnikom. Komiks bowiem wpisuje się w trendy współczesnej kultury opartej w dużej mierze na wizualności. Opisywany gatunek artystyczny jest także wartościowy jako medium ułatwiające alfabetyzację wizualną i pomagające rozwijać krytyczną lekturę, a także szczegółową obserwację obrazów o różnym stopniu skomplikowania.

A comic is not always thought of as an artistic genre popular in conveying knowledge to young recipients. It is often treated as a read of aesthetic and playful value. Researchers who analyse books that use iconotext (consisting of images and text) tend to take interest in picture books, which are considered artifacts of both artistic and pedagogical-educational value (see e.g. Cackowska 2017). This article focuses on the comic book, its formal structure and elements of poetics. The following features are analysed: sequencing, iconotext, narrativity, and dialogicality. The method used involves the analysis of both the verbal and visual layers, which made it possible to reveal the potential of a comic book as an educational medium that can convey knowledge to young readers in an attractive way. It is because a comic fits in with the trends of the contemporary culture which is largely based on visuality. The artistic genre in question is also a valuable medium that facilitates visual literacy and helps to develop critical reading as well as detailed observation of images of varying degrees of complexity.