Pozycja ustrojowa prezydenta w systemie parlamentarnym i semiprezydenckim w świetle konstytucji litewskich z 1922 r. i 1992 r.

This article aims to analyze the political position of the president in the parliamentary systems of interwar Lithuania and the semi-presidential system of modern Lithuania. The analysis covers the regulations of Lithuanian constitutions of 1922 and 1992. The article assesses the most important legal provisions concerning the political position of the head of state. The subject of the analysis is still relevant, as Lithuania, like during the first independence period, adopted the same political system, restoring its pre-war solutions (including reactivating the institution of the head of state). Identifying the differences and similarities in the systemic position of the institution of the head of state in the light of the Lithuanian basic laws seems to be an issue worth scientific research.

Celem niniejszego artykułu jest analiza pozycji ustrojowej prezydenta w systemie parlamentarnym Litwy międzywojennej oraz w systemie semiprezydenckim Litwy współczesnej. W artykule wzięto pod uwagę regulacje konstytucji litewskich z 1922 r. oraz 1992 r., dokonując oceny najważniejszych przepisów prawnych, dotyczących pozycji ustrojowej głowy państwa. Temat będący przedmiotem analizy jest nadal aktualny, gdyż Litwa podobnie jak w okresie pierwszej niepodległości, po latach wróciła w dużej mierze do przedwojennych rozwiązań (m.in. reaktywując instytucję głowy państwa). Wskazanie różnic i podobieństw w zakresie pozycji ustrojowej instytucji głowy państwa w świetle litewskich ustaw zasadniczych wydaje się być zagadnieniem wartym naukowej eksploracji.