Transformer les perceptions avant d’engager l’action

Les transformations perceptives sont à la fois des produits de l’interaction et des outils pour l’interaction. Les changements de perceptions et des cadres perceptifs contribuent à la construction de nouveaux possibles d’activités. Les acteurs disposent de nouveaux canevas prêts à agir dans leur environnement « ici et maintenant » mais également pour « demain et ailleurs » Engagés dans des situations de crise, d’incertitude, les transformations perceptives se mobilisent. Notre étude « se préparer à une action de négociation collective » éclaire la façon dont les acteurs se construisent afin d’anticiper la pression inhérente à la singularité de cette situation. Une approche anthropologique des activités permet l’analyse de l’interaction des acteurs présents. Emergent des « mouvements conversationnels » mettant en lumière le processus de transformations des activités et de transformations des acteurs en activité. Les ruptures, les articulations et les continuums sont repérés. Les résultats manifestent une catégorisation des activités de transformation.

Celem każdego zaangażowania w działanie jest jego optymalizacja. Przyszłe sytuacje wystawiają podmioty na niepewność rozwoju zdarzeń. Kryzysy i presja społeczna sprzyjają ponownej rekonstrukcji podmiotu. Obejmuje ona możliwe do uruchomienia zasoby, których aktualizacja sprzyja rozwojowi poczucia skuteczności. Podmiot wymyśla się na nowo i przekształca. Jednym ze środków rekonstrukcji podmiotu jest interakcja. Percepcja i ramy percepcyjne są konfiguracjami doznań, które rozwijają się w wymianie. Prace badawcze nad problemem przygotowania się do działania w toku negocjacji kolektywnych naświetliły problem transformacji percepcji. Negocjacje społeczne są sporym wyzwaniem dla aktorów, którzy posiadają mandat do reprezentowania, z jednej strony pracowników, z drugiej zaś pracodawcy. Aktorzy są zobligowani do prowadzenia negocjacji na temat warunków pracy, wynagrodzenia. Zbierają się i tworzą propozycje. Uzgodnienia są opcjonalne. Presja społeczna jest bardzo silna z powodu oczekiwań tych, którzy udzielili im mandatu i może prowadzić do sytuacji kryzysowych. Podejście antropologiczne umożliwiło zebranie danych odnoszących się do interakcyjnej wymiany między aktorami podczas tego procesu przygotowania się do negocjacji. Spotykając się w swoim gronie, tworzyli podzielane/uwspólnione reprezentacje na temat czekającej ich sytuacji. Analiza odnosiła się do wyodrębnienia zerwań i trwania (continuum) aktywności aktorów w interakcjach. Ujawniła też ruchy konwersacyjne, które wyrażały dynamikę sytuacji. Aktorzy wypowiadają się, odwołując się do swoich doświadczeń, ponownie zastanawiają się nad nimi, tworząc w ten sposób wspólną przestrzeń myślenia i działania o przyszłych działaniach (negocjacjach). Ta wzajemna gra wpływa na aktorów i odzwierciedla ich transformacje percepcyjne. Równocześnie zachodzą zmiany w postrzeganiu, w ich horyzoncie percepcyjnym. To wyzwala nowe możliwości reagowania w swoim otoczeniu. Podmioty konstruują potencjalną przestrzeń przyszłej sytuacji, w której organizują się ramy percepcyjne, stanowiące sposób rozumienia i strukturowania rzeczywistości. Tworzy się sposób wspólnego postępowania, ceniony przez grupę. Te ramy percepcyjne mają status prawdziwych i legitymizują działania, które będą podjęte przez aktorów. W procesie interakcyjnym ujawnia się współzależność, która sprzyja konstruowaniu wspólnej przestrzeni. Następuje operacjonalizacja wzajemnych doświadczeń i percepcji/reprezentacji sytuacji.

Perceptual transformations are both products of interaction and tools for interaction. Changes in perceptions and perceptual frameworks contribute to the construction of new possible activities. The actors have new frameworks ready to act in their environment “here and now” but also for “tomorrow and elsewhere”. Engaged in situations of crisis, uncertainty, perceptive transformations mobilize. Our study “Preparing for collective bargaining action” sheds light on how actors are built to anticipate the pressure inherent in the uniqueness of this situation. An anthropological approach to activities allows the analysis of the interaction of the actors present. Emerges “conversational movements” highlighting the process of transformations of activities and transformations of actors in activity. Ruptures, joints and continuums are identified. The results show a categorization of transformation activities.